Gemeente van de Heer,

Hoe geneest en heelt de Heer uw wonden? Ik kreeg deze vraag te horen van een senior gemeente lid van GKIN.  Eigenlijk is dat best een goede vraag. En iedereen ervaart het op verschillende manieren. De een ervaart het door de trouwe omgang met God in gebed, Bijbellezen of luisteren naar geestelijke liederen. Door gesprekken en hulp van anderen en professionele hulp, therapie, sport, boeken lezen, studeren, retraite, meditatie enzovoorts.  Weer de ander door de ontmoeting met God  in een authentieke spirituele ervaring. Hoe het ook is nodigt deze vraag ons uit om nog dieper in onszelf te kijken hoe God aan het werk is om onze wonden te genezen en het te helen. 

 

Als het gaat om wonden kennen velen van ons het levensverhaal van Jozef in Genesis 37-50. De elfde zoon van Jacob heeft veel onrecht en problemen  meegemaakt. Hij is opgegroeid zonder moederliefde. Zij is overleden bij de geboorte van zijn jongere broer, Benjamin. Hij is verwend door zijn vader, bespot en veracht door zijn broers, in een put gegooid en later verkocht voor 20 zilveren munten. Dat is het leven van Jozef. Dat is waar het begint. Er niks om naar op te kijken. Er is niks glorieus aan. Wat moet hij gekwetst zijn. Zo verraden door zijn eigen broers. Hij was nog maar 17 jaar. 

 

Daarna is hij slaaf geworden in Egypte, ten onrechte in de gevangenis terecht gekomen door de leugen van de vrouw van de Potifar. Vergeten door de wijnschenker van de Farao. Wat moet hij gekwetst zijn en het moet een eenzame jeugd zijn geweest. Maar dan uiteindelijk toch vrijgekomen en vanwege zijn wijsheid aangesteld tot minister-president van Egypte. Hij bezorgde Farao een ongekende macht en Egypte tot een wereldrijk maakte. 

 

Stel je Jozef voor. In die situatie: 17 jaar oud. Alleen en verlaten, eenzaam en met zoveel vragen. Hij wist niet wat de toekomst zou brengen maar elk verhaal dat volgt in het leven van Jozef begint met die woorden: De HEER was met hem (39:2) en het wordt in 39:21 en 23 nog eens herhaald. God wordt ook erkend als degene die zich openbaart via dromen en hun uitleg (40:8; 41:25). Zelfs de farao erkent dat (41:39). Op zijn beurt beseft Jozef dat hij zijn herwonnen geluk aan God te danken heeft. Hij doet dat via de namen die hij aan zijn zoons geeft (41:51-52). Daarbij doet hij wel de merkwaardige uitspraak dat God hem niet alleen alle narigheid maar ook ‘het hele huis van mijn vader’ heeft doen vergeten.

 

Broeders en zusters,

Als zijn broers hem na meer dan twintig jaar weer zien, herkennen zij de machteloze Jozef niet waar zij voor buigen. Jozef herkent hen echter wel dat hij in tranen uitbarst. Jaren van eenzaamheid, jaren waarin de pijn aan hem geknaagd moet hebben. Tegenover zijn broers houdt hij nog lang de schijn op en zegt niet dat hij hun broer is. Even lijkt het alsof de familietraditie zich voortzet. Maar uiteindelijk doorbreekt hij alles wat hem geleerd is en wat hem ten voorbeeld gegeven is: Hij doorbreekt het bedrog wanneer hij zich aan zijn broers bekend maakt, en hij doorbreekt de haat wanneer hij hen vol liefde in zijn armen sluit.

 

Hij heeft ontzettend veel meegemaakt maar hij ziet zijn leven in een duidelijke lijn, de plan van God en hij zei: God heeft mij eerder dan jullie naar Egypte gestuurd, om jullie leven te redden. Het onrecht wat mij is aangedaan, heeft God ten goede gekeerd. Hij reageert en kiest er voor anders te doen en te leven.  

Jozef begreep Gods soevereiniteit en de waarheid die Paulus tot uitdrukking bracht in Romeinen 8:28 volledig: "En we weten dat voor wie God liefhebben, voor wie volgens Zijn voornemen geroepen zijn, alles bijdraagt aan het goede."

 

Broeders en zusters,

Laten we samen kijken hoe Jozef geheeld wordt door de Heer.

1. Terugkijken in geloof, Jozef verbindt Gods plan aan zijn levensweg.

Jozef verbindt Gods plan aan zijn levensweg, op het moment dat hij ziet hoe de dingen bij elkaar komen. Als hij ziet hoe God inderdaad verder werkt, niet eens zozeer in zijn eigen persoonlijk leven, maar wel aan Zijn grote plan. Dan zegt hij in geloof achteraf: het was Gods hand. Het is opvallend dat Jozef pas op dit moment tot deze belijdenis komt. Hij zegt twee keer tegen zijn broers: jullie hebben mij verkocht. En hij zegt ook twee keer: God heeft mij voor jullie uitgestuurd, op een wonderlijke, goddelijke manier. Jozef gebruikt grote woorden. Maar hij zegt het pas achteraf. 

Achteraf kan hij in geloof terugkijken. Achteraf kun je soms ontdekken wat de winst is geweest van wat je hebt meegemaakt. Hoe onrecht of ziekte toch tot iets goeds heeft geleid. Hoe je handicap toch nieuwe mogelijkheden gaf. Hoe het verlies je sterker heeft gemaakt. Soms kun je in geloof achter de gebeurtenissen Gods hand zien. Niet altijd. Misschien wel lang niet altijd. Maar soms wel. Achteraf. Jozef heeft er lang de tijd voor gehad om te ontdekken hoe in en achter allerlei menselijk geruzie en gedoe, God zijn verborgen weg ging. 

 

2. Levensaanvaarding en leren leven met tekort

Het gemist van de zorg van de moeder, de vader, de liefde van zijn broer Benjamin kan niet meer terug gehaald worden. Hij heeft zijn leven moeten aanvaarden en leren leven met te kort aan liefde, zorg, aandacht. Onze aanvangstekst uit Job 10:12 zegt: ‘U schonk mij het leven en de liefde, Uw zorg heeft mij bewaard’. Deze heeft Jozef heel duidelijk meegemaakt. Iemand zei ooit: ‘Al heb ik niet de veiligheid en geborgenheid van ouders meegemaakt, toch kreeg ik het leven. God heeft me gemaakt en gewild. Ik mag er zijn van Hem! En Hij heeft me genade gegeven: vergeving, liefde en kracht. De belofte van een Heiland die met mij het verdriet wil verwerken en een plaats geven. Ook heeft Hij mijn geest bewaard, waardoor ik niet gebroken ben.’

 

3. Dankbaar voor het vele goede

God gaf ons het leven. En Hij gaf mensen om ons heen die van ons hielden/houden. Hij gaf een plaats om te leven en te werken, en Hij rustte ons toe met vermogens om bezig te kunnen zijn, om in relatie met anderen te leven. Mooie dingen leren ons om onrecht in Gods handen te leggen en Hij is ervan op de hoogte en zal hierin rechtvaardig oordelen.  

 

4. Geen slachtoffer rol innemen

Jozef had alle reden om bedroefd, verbitterd en boos te zijn op zijn broers, op Potifar en zijn vrouw en al die anderen. Maar Jozef koos ervoor niet bedroefd te zijn of boos te worden omdat hij ervoor koos te geloven dat de Hand van God zijn weg wees en zijn leven vormde om zijn bestemming te bereiken. Omdat hij dit had meegemaakt, kon hij nu de gevoelens van zijn broers begrijpen, omdat ze nu alle redenen hadden om bedroefd en boos op zichzelf te zijn. Daarom zei hij tegen hen: "Wees niet bedroefd of boos op uzelf dat u mij hierheen hebt verkocht, want God heeft mij voor u uit gezonden om het leven te behouden." Jozef zag het doel van God in zijn leven.

 

5. De Heer wil gebruiken om anderen te helpen 

Een jonge vrouw beleeft een zeer zware strijd in haar leven en ze realiseert zich dat haar leven niet echt voor haarzelf en haar gezinnetje is. Zij besefte dat haar leven is om God en anderen te dienen met de geloofservaring die zij heeft ervaren. Ze stapte uit de sfeer van haar kleine leven met haar man en kinderen en wijdde zich volledig aan de bediening in het huis van God. De Heer zal ons genezen en herstellen als we de dingen zien in het grotere kader dat God voor ons heeft voorzien.

 

Broeders en zusters,

We weten over Jozef, wat hij heeft meegemaakt hoe hij zijn leven heeft gezien. Ik weet niet over uw verhaal. Ziet u uw leven ook als Jozef? Of weet u nu wat en hoe er geheeld en genezen moet worden? Merkt u er weinig van God in uw leven? God weet wie u bent tot diep in uw hart en gedachten. Hij kent u dieper dan u uzelf kent. Dat is een troost voor alles wat we hebben meegemaakt en wie we zijn. God is wanhopig op zoek naar mensen die Hem gelovig willen dienen. 

 

Als het lijkt alsof alles tegen je werkt, bedenk dan dat God een plan heeft. Net als Jozef kunnen we misschien niet begrijpen wat er in de wereld aan de hand is. We zijn misschien niet in staat om te onderscheiden wat God met ons probeert te doen door al deze gebeurtenissen in ons leven toe te staan. Maar van dit ene ding kunnen we zeker zijn, God heeft een plan voor ons leven, evenals voor degenen van wie we houden, en uiteindelijk zal God ons genezen en helen en het uitwerken als we ons overgeven aan Gods leiding en ziet in het grote plan van God.

Amen.