Schriftlezing: Romeinen 12:9-21 (vers 15)

Gemeente die geliefd is door God en die God liefheeft,

Vandaag gaan we ons verdiepen in empathie, meeleven of medeleven naar aanleiding van Romeinen 12:9-21. Eerst kijken we naar wat Paulus ons wilt vertellen, daarna verdiepen we ons in ons thema, ‘Medeleven in blijdschap en verdriet in de gemeente’ zodat wij als kerk, als gemeente nog dieper verbonden zijn door diepe emotionele betrokkenheid te midden van blijdschap en verdriet in het leven.

Broeders en zusters,

Als u deze passage leest dan zult u er allerlei onderwerpen of vermaningen tegenkomen die los van elkaar lijken te staan. Toch is deze passage niet zo maar willekeurig geschreven door apostel Paulus. Het vormt juist een geheel en verbonden met wat er aan voorafgaat in Romeinen 12:1-8. Paulus zegt, ons gehele leven is het levend offer aan de Heer. Daarvoor is er één hoofdonderwerp dat Paulus hier speciaal uitwerkt, namelijk dat onze liefde oprecht moet zijn, we moeten niet doen alsof (vs.9a).

Liefde is het sleutelwoord voor de hele passage. En Paulus neemt aan dat zijn toehoorders, gemeente leden in Rome weten dat zij moeten liefhebben en hij spoort hen aan dat hun liefde voor elkaar oprecht moet zijn.

Deze liefde gaat terug en is gebaseerd op Gods liefde. Gods barmhartigheid, Gods ontferming voor ons. God heeft ons oprecht lief en God doet nooit alsof. God is altijd eerlijk: in Zijn toorn over de zonde, maar ook in zijn liefde voor de zondaar.

De ware liefde vloeit uit het leven van Jezus dat in ons is, niet uit onze eigen pogingen lief te hebben. En omdat God ons zo heeft liefgehad, moeten ook wij oprechte liefde, pure liefde hebben. Liefde van broeders en zuster in christelijke gemeente. Dat is kostbaar. Heb elkaar hartelijk lief. Niet dat je elkaar moet liefhebben maar heb elkaar hartelijk lief. Dat is iets van spontaniteit en betrokkenheid bij de ander. Het medeleven vanuit het hart waardoor de ander eer ontvangt boven ons.

Broeders en zusters, geliefde van onze Heer Jezus Christus,

Paulus zegt dat deze liefde tot uiting komt in concrete acties van ons dagelijks leven. Dat wij het kwaad verafschuwen en het goede doen. En dit goede is te vinden in het Woord van God en in de persoon van Jezus Christus. Daarom focust u daar maar op. Op Jezus Christus, op je naaste. 

Hij heeft deze liefde uitgebreid vermeld in verschillende bewoordingen in onze Schriftlezing waar de climax van het geheel ligt in het midden van deze passage bij vers 15: ‘Wees blij met wie zich verblijdt, heb verdriet met wie verdriet heeft.’

Paulus heeft het hier over de eenheid van de volgelingen van Christus in diepe betrokkenheid tussen de gemeente leden die meeleven, meevoelen, medeleven van wat de ander doormaakt. Dat je die bewogenheid in je hart ervaart. Zoals Jezus Christus Zijn hart heeft bewogen wanneer Hij de zieken, mensen die lijden, dorst en honger ziet. Hij is door Zijn ontferming bewogen. Dit is het kenmerk van het christelijk leven. 

Broeders en zusters,

Laten we Romeinen 12:15 samen lezen. Eerst in het Nederlands en daarna in het Indonesisch. ‘Wees blij met wie zich verblijdt, heb verdriet met wie verdriet heeft.’

Wat betekenen deze woorden voor u en mij? Wat is gemakkelijker voor u, voor jou? Is het gemakkelijker om verdriet te hebben met wie verdriet heeft of juist gemakkelijker om blij zijn met wie zich verblijdt?

‘Wees blij met wie zich verblijdt’. Wij zijn blij met degene die iets te vieren hadden of hebben. Afgelopen vrijdag waren we blij met broeder Indra Sihar Simanjuntak die zijn Doctoraal heeft mogen behalen in Eindhoven. Zijn familie is in Indonesië en een paar gemeente leden van regio Tilburg en zijn vrienden uit Wageningen waren er bij. We genieten van de sfeer van vreugde als onderdeel van het samenzijn. We willen niet dat hij zich verheugd in eenzaamheid zonder vrienden.

Broeders en zusters,

Als het gaat om ‘heb verdriet met wie verdriet heeft’ mogen we in deze dagen denken aan onze broeders en zusters uit regio Rijswijk/Den Haag die deze week afscheid hebben moeten nemen van twee gemeente leden en familieleden die ze lief zijn. 

Ik geloof dat een ieder van ons herkent en erkent het verdriet, door rouw, ziekte, machteloos of teleurstelling, enzovoort op het werk, in het gezin en in de gemeente. En op die momenten zou het fijn als er een vriend of vriendin, collega, familie lid of iemand uit de kerk, die naar je verhaal wilt luisteren, die je tijd geeft en je niet oordelen over je situatie, die je situatie begrijpt die aanvoelt en medeleeft met wat je voelt. Medeleven is niet oordelen. die je blijdschap en verdriet begrijpt.

Kortom, Gods woorden ‘Wees blij met wie zich verblijdt, heb verdriet met wie verdriet heeft’ hebben te maken met onze emotionele betrokkenheid. 

Dit is wat we kennen als empathie. Empathie is een synoniem voor inlevingsvermogen. In de Bijbel wordt het woord medeleven gebruikt. Het is een mooie eigenschap, waarmee je veel voor mensen kunt betekenen.  Je voelt medeleven zonder medelijden te hebben. Het is belangrijk om je in iemand te kunnen verplaatsen, om een diepe verbinding aan te gaan.

Laten we de volgende video kijken. In deze video vertelt Brené Brown over het verschil tussen sympathie en empathie.

https://www.youtube.com/watch?v=K3znEm8DAiI

Welke woorden komen bij u binnen? We hebben het verschil gezien. Laten we goed onthouden, voor als er iemand in je omgeving in nood of verdriet verkeert: wees niet de eland, wees de beer.

Volgens Brown is empathie, medeleven namelijk een vaardigheid die je kunt ontwikkelen en doen groeien. Ze moedigt zoveel mogelijk mensen aan empathie in hun leven toe te laten. Zowel als gever en als ontvanger: beiden zijn even belangrijk. Want via empathie begrijpen we niet alleen beter hoe het is om gehoord te worden. We voelen ook hoe het is om geaccepteerd te worden: een gevoel van ‘erbij horen’.” Dit is ook wat Christus heeft gedaan en apostel Paulus nodigt ons ook uit om betrokken te zijn als gemeente van Christus in onze emotie, in blijdschap en verdriet.

Broeders en zusters,

Dit soort betrokkenheid is een uitdaging voor de GKIN, alle regio’s en HSK, aangezien de technologie en sociaal media ons het gevoel geven dat we virtuele relaties binnen en buiten de christelijke gemeenschap kunnen onderhouden. 

Broeders en zusters,

We kunnen misschien enkele connecties of relaties onderhouden, maar we kunnen geen echte liefde uiten. ware liefde vereist dat we op een volledige manier naast anderen leven en met anderen omgaan. Daarvoor zouden wij weer terug moeten gaan naar de kerk.

Broeders en zusters,

De preek van vandaag roept bij sommigen wellicht vragen op. “Moet ik dan al mijn zielenroerselen gaan delen? Sommige dingen houd ik liever voor mij” ..en terecht..U hoeft ook niet alles te delen. Of betekent meeleven of medeleven dat je iedere dag op de stoep staat bij jouw medemens? Ik hoop van niet en wie ziet er op te wachten?.

Medeleven heeft te maken met begrijpen en aanvoelen. Medeleven is oprecht betrokken zijn door de pure liefde van Christus. Dit is wat apostel Paulus ons in Romeinen 12 vers 15 toe oproept. Je mag blij zijn met elkaar als er blije dingen zijn. En we mogen verdrietig zijn met elkaar om zo het verdriet te delen. En laten wij deze doen met de oprechte liefde van Christus.

We gaan dichtbij ons huis in deze nieuwe week. Praktisch gesproken, als een kind, echtgenoot, echtgenote, vader of moeder klaagt en ons zijn of haar hart wilt uitstorten, zijn we dan bereid ernaar te luisteren? Kunnen we  medeleven tonen? Dat we naast hen stil staan. Horen en luisteren?. Is het niet zo dat de pure oprechte liefde van de Heer eerst komt uit ons eigen gezin? Dat wij blij zijn en wie zich verblijdt en verdriet met wie verdriet heeft? Wat is uw antwoord?

Amen.