Lucas 8:4-15
Weet u hoeveel de spaarrente op dit moment is in Nederland? Voor saldo tot en met € 100.000 is de rente 0,01 %. Wat een grote verschil is het met deze gelijkenis van Jezus. Een zaad brengt honderdvoudig vrucht voort. Dat is 10.000 % rente! Wat een grote opbrengst. Kunnen wij nagaan hoe bijzonder en ruimhartig God de natuur gemaakt heeft! Een zaad dat zo klein en weinig voorstelt, maar daarin zit een onvoorstelbare kracht! Kracht om te groeien en vrucht dragen. Kracht om zich te vermenigvuldigen. Wat is dat zaad? ‘Het zaad is het Woord van God’, zegt de Here Jezus in vers 11.
Wat dat Woord van God in mensenlevens uitwerkt, dat houd je werkelijk niet voor mogelijk. Dat overtreft alle verwachtingen! Wat God zegt is een krachtig, levendmakend zaad, wat een mens tot leven roept. Jesaja 55:11 zegt: ‘zo geldt dit ook voor het woord dat voortkomt uit Mijn mond: het keert niet vruchteloos naar Mij terug, niet zonder eerst te doen wat Ik wil en te volbrengen wat Ik gebied.’
Het Woord van God is in staat om je hele leven op de meest radicale manier te veranderen! Door de kracht van het Woord van God hebben mensen hun leven ingezet, met alle risicos van dien, voor de zwakkeren in deze wereld: strijden voor vrede, recht, en gerechtigheid. Zoals Martin Luther King die geweldloos streed tegen rassenscheiding in Amerika. Zoals prof. Muchtar Pakpahan, de onlangs overleden vader van ds. Binsar Pakpahan, die streed voor de arbeidersrechten in Indonesië, met het gevolg dat hij hierdoor naar de gevangenis moest in de tijd van Soeharto. Door de kracht van Gods Woord hebben mensen hun haat overwonnen en hebben de hand gereikt aan hun vijanden. Zoals Corrie ten Boom, die haar vroegere bewaker in het Duitse concentratiekamp Ravensbrück ontmoette. Hij vroeg haar vergeving. Een onmogelijke opgave. Toch zei Corrie, na een innerlijke strijd: "In Gods kracht vergeef ik je met heel mijn hart!" Hebt u ook persoonlijke getuigenissen hoe het Woord van God uitgewerkt heeft in uw leven (in deze pandemie), deel dan eens met uw broeders en zusters in de kerk of stuur het naar GKIN Nieuws!
Ziet u hoe krachtig het zaad, het Woord van God is? Maar hoe kun je tot die honderdvoudige vrucht komen? Wat is daarvoor nodig? Dat hangt af van de grond, in welk grondsoort het zaad valt.
Eerste grondsoort
Als die boer aan het zaaien is, zo met z’n hand, dan kan natuurlijk niet altijd alles precies in de goede grond terechtkomen. Jezus zegt: ‘Een deel van het zaad viel langs de weg en het werd vertrapt en de vogels aten het op.’ ‘Zo kan het gaan,’ legt Jezus later uit, in vers 12. Er zijn mensen die de boodschap horen, maar meteen komt de duivel en hij graait het woord weg, ‘om te voorkomen dat ze worden gered door te geloven.’
Dit gebeurt wanneer we het Gods Woord horen, maar het ene oor in, het andere oor weer uit. Er komt niets binnen. Dit is luisteren in onverschilligheid. Men zegt dat dit vooral typisch mannen zijn. Daarom is er een boek getiteld: ‘Waarom mannen niet luisteren en vrouwen niet kunnen kaartlezen”. Het is niet helemaal waar. Ik luister soms inderdaad niet goed, maar mijn vrouw kan wel goed kaartlezen.
Misschien luistert u naar de preek, maar u bent vooral bezig met eigen gedachten. Tussen de preek door, een bericht of nieuws lezen of een appje stuurt. Of dat we bijvoorbaat al denken: ‘Ach, die bijbeltekst ken ik wel goed. Zelfs uit het hoofd. Ik weet het al vanaf vroeger.’ Of dat we na de zondagsdienst negatieve gedachten hebben of zelfs ruzie hebben met de anderen. Dan is het Woord helemaal snel weg.‘Hup, vogeltjes, kom op! Pik het snel weg!’
De duivel wil ook niet dat we de Bijbel thuis lezen. ‘Laat de Bijbel maar zitten. Het is een moeilijk boek en niet zo interessant. Stel maar uit. Morgen maar.’ De duivel weet precies hoe belangrijk het Woord van God is. Beseffen wij het ook?
Tweede grondsoort
Dan is er een tweede grondsoort. Het zaad komt terecht op de rotsachtige bodem. Daar ligt een dun laagje aarde, maar daaronder is rots. Zo’n zaadje ontkiemt wel, maar het plantje kan geen wortel schieten en geen water opzuigen, dus als de zon gaat schijnen, dan verdort het.
Jezus zegt in vers 13: ‘Dit zijn zij die het Woord vol vreugde aannemen wanneer ze het horen, maar het schiet geen wortel; ze geloven zolang het hun goed uitkomt, maar als ze op de proef worden gesteld, worden ze afvallig.’
Dit gebeurt wanneer we naar Gods Woord luisteren, maar dat we dat gauw vergeten. Het blijft aan de oppervlakte. Er zijn mensen die enthousiast reageren over de boodschap van het Koninkrijk, ook vanwege de wonderen die Jezus doet. Maar even snel zijn ze het weer kwijt, als Jezus het ook gaat hebben over het dragen van een kruis. Dit lijkt ook op frisdrank die helemaal vol is met bubbelent soda als je het schenkt, maar langzamerhand zakt het weg.
Tragisch is dit. Mensen die zo goed bezig waren! Blij over Gods Woord! Maar dan gaat er wat mis. Dan komt de beproeving. Er komt tegenslag. Je wordt ziek. Of je wordt ontslagen. Of je huwelijk loopt vast. Er gebeurt iets met je familie. Wat kan je bestaan schudden op z’n grondvesten! En blijf je dan trouw aan God? Als de zon gaat branden op je leven, kun je dan toch blijven groeien? Ja, dat kan! Maar dan heb je wel een wortel nodig. Je geloof moet wortel schieten. Dat betekent dat je geloof diepgang krijgt. Je verwortelt in de Bijbel. Je leert de Bijbel steeds beter kennen. Zoals wij in de kerk doen met de Bijbelstudies en KTB (groeigroep). Ook door het Woord van God in praktijk te brengen, door ermee bezig te zijn.
Derde grondsoort
Het zaad kan ook nog tussen de distels terechtkomen.Dan groeit het zaad eerst wel op, maar het komt in de knel. Het verstikt. Jezus zegt: ‘Dat zijn de mensen die het hebben geluisterd, maar door zorgen en rijkdom en de genoegens van het leven worden ze gaandeweg verstikt, zodat ze geen vrucht dragen.’
Dit gebeurt wanneer we naar Gods Woord luisteren, maar dat we het daarna niet (als) belangrijk vinden. Andere dingen in het leven nemen de prioriteit over van het Woord van God. Geloof wordt beschouwd alleen als accesoires, als extraatje. Er zijn mensen die wel geloven en zelfs een tijd Jezus volgen, maar uiteindelijk winnen andere leuke dingen van het leven het van Jezus.
Men zegt dat dit de kerkgeschiedenis is van de 20ste en 21ste eeuw in West-Europa. Ook in Nederland en België. Al onze welvaart, al onze technologie, al onze drukte, al ons bezigzijn, het heeft de aandacht voor het Woord van God gewoon weggeduwd. Misschien willen we best, maar we hebben gewoon geen gaatje meer in de agenda.
Drukte, welvaart, rijkdom, je carrière, je gezin dat je opslokt. Je geest is helemaal in beslag genomen: door de zorgen, de lasten en de lusten van het leven. Hoe kun je nu die distels weghouden? Dat kan maar op één manier: je moet licht creëren, je moet die distels om je heen wegsnoeien! Je moet bewust je prioriteiten stellen, bewust je agenda beheren. De Heer wil tot ons spreken, maar luisteren we wel naar Hem?
Vierde grondsoort
Weet je, het zaad kan ook goed groeien. Het kan! Dat is het mooie van die vierde grondsoort. Jezus bemoedigt ons: het kan! Heel bewust noemt
Jezus de goede grond op het laatst. Dat is waar deze gelijkenis op uitloopt. Dat is de climax! Vruchtbare grond! Honderdvoudig vrucht! 10.000 %! Dat kán, ook in uw leven, in jouw leven, in mijn leven! Dat het Woord je leven helemaal vult en transformeert tot een leven waarin je tot zegen bent voor heel veel mensen. Vers 15: ‘Het zaad in de vruchtbare grond, dat zijn zij die met een goed en eerlijk hart naar het Woord hebben geluisterd, het koesteren en door standvastigheid vrucht dragen.’
Een goed en eerlijk hart, dat wil zeggen, een hart vol liefde voor God. Een hart dat ontvankelijk is. Een open hart. Daarin kan Gods Woord helemaal binnenkomen en diepgang vinden. En dan gaat het erom, dat je dat Woord ‘bewaart’, ook in die tijden van beproeving, van moeite en verdriet. En dat je volhardt, dat je volhoudt, dat je je niet laat meeslepen door het succes en de rijkdom en de luxe van deze wereld, en door wat allemaal populair is onder je vrienden. Nee, je gaat krachtig je eigen weg, achter Jezus aan, vanuit de kracht van de Heilige Geest, en je leidt een leven waar de goedheid van God vanaf straalt.
Vier grondsoorten hebben we doorgenomen. Wat maakt de grond dus tot goede grond? 1. Openheid van hart, 2. Diepgang vinden in het leven, en 3. Volharding in het leven.
Op een dag bezocht een slechtziende man een museum. Hij was bekend als iemand die denkt alles beter te weten. Hij vergat toen zijn bril, maar dat weerhield hem niet om zijn mening over de kunst te uiten. Hij stond op een gegeven moment bij een groot portret. Hij staarde er even naar en begon met zijn kritiek. ‘Die lijst past helemaal niet bij dat schilderij’, klaagde hij. ‘De man in dat schilderij is niet aantrekkelijk en ziet er somber uit. Het was zelfs een grote fout van de schilder om zo'n slordig onderwerp voor zijn portret te kiezen.’ Hij ging door totdat zijn vrouw hem opzij trok. ‘Lieverd’, fluisterde ze, ‘je kijkt in een spiegel.’
Deze gelijkenis fungeert ook als een spiegel voor ons persoonlijk. Als zelf reflectie. Het gaat niet over de vraag hoe kan ik een ander indelen in één van de vier hokjes. Nee. Het gaat om de persoonlijke vraag: ‘Welk grondsoort ben ik? Hoe kan ik goede grond zijn? Het is ook niet zo, dat je eenmaal bepaalde grond bent en dat altijd zo zal blijven. Nee. Elke keer heb je de keuze voor een van de vier luisteropties. Wat is mijn houding in het luisteren naar het Woord van God?
Geliefde gemeente. De Here Jezus is de zaaier in deze gelijkenis. En Hij is ook het Woord van God, dat mens geworden is (Johannes 1). Jezus is de zaaier en het zaad Zelf. Onvermoeid zaait Hij door, te midden van de hitte van de dag. In ons leven, in het leven van veel mensen in deze wereld. Hij gaat door, ook al is er teleurstelling dat niet overal de goede grond te vinden is. De Heer Jezus wil het Koninkrijk van God laten ontkiemen, wortelen, groeien, en vrucht dragen in ons leven. De zaaier verlangt naar een goede oogst. Honderdvoudig vrucht! De zaaier kijkt hoopvol naar de toekomst. Verlangt u dat dit ook gebeurt in uw leven?
Amen.