Schriftlezing: Psalm 97:1-12 en Handelingen 1:6-11
Gemeente van onze Heer Jezus Christus, broeders en zusters,
Het was december 1968. Karl Barth, de grootste theoloog van de twintigste eeuw, krijgt een telefoontje van zijn goede vriend Eduard Thurneysen. Deze is somber gestemd vanwege de tijd waarin ze leven. Thurneysen maakt zich zorgen, over zoveel dingen, over zoveel onzekerheid, ook bij kerkmensen. En wereldwijd gezien is er veel angst. De koude oorlog is nog niet voorbij. Integendeel!
Barth hoort geduldig z’n vriend aan en dan zegt hij: ‘Ja, het is donker in de wereld, maar laat het hoofd niet hangen. Er wordt namelijk geregeerd. Echt van boven af. Niet alleen in Washington of Moskou of Peking.’
Het is geen lang en ingewikkeld betoog. Maar hier kan Thurneysen mee verder.
Barth zei: ‘Er wordt geregeerd’. Dat lezen we ook in Psalm 97, de HEER is Koning. Daarmee wordt ons vandaag ook gewezen op Jezus Christus die naar de hemel is gegaan om vandaar uit onze wereld en ons leven te regeren. Het is een belijdenis dat Hij regeert en niet wij. En dat Hij Zijn plan, Zijn heilsplan met de wereld gaat voltrekken.
Onze senioren weten het wellicht nog wat er in de wereld gebeurde in de jaren zestig. Wat ik wel weet is sommigen van u kwamen aan in Nederland uit Nieuw Guinea.
Wie de dichter was van Psalm 97 en in welke tijd deze Psalm is ontstaan weten we niet. De inhoud van de Psalm geeft ook geen duidelijkheid hierover. Maar één ding is wel duidelijk, het was een slechte tijd waarin de dichter leefde. Heeft hij het niet over tegenstanders, bliksems die de wereld verlichten, bergen die smelten als was, de aarde die beeft? Het zijn allemaal aanduidingen van gewelddadige gebeurtenissen. De wereld is in beroering. Wie weet zijn er oorlogen gaande en wordt het volk onderdrukt. Ook in zijn persoonlijke leven is er misschien veel aan de hand: teleurstellingen, angst of stress.
Bijzonder is dat de Psalmdichter zijn lied begint met een juichtoon, met iets te zeggen over het geloof en hij eindigt ook daarmee: “Verheug u, rechtvaardigen, in de Heer en breng hulde aan Zijn heilige naam!” Alsof hij wil zeggen: de wereld mag dan wel donker zijn en vol raadselen, maar God blijft Dezelfde, de Koning die ’t al regeert.
Ook wij moeten beginnen en eindigen met “geloof”. Dan staat alles wat we meemaken in deze wereld in het goede perspectief. Ook wat je meemaakt in je persoonlijke leven.
De dichter gelooft en belijdt dat de Heer regeert wat er ook gebeurt. Hij weet het niet wat er van komt en hoe het komt en wanneer het komt, maar wat hij wel weet is dat de Heer regeert en alles onder controle heeft! Hij regeert in wolken en donkerheid.
Gods koningschap is dus verhuld, gaat schuil achter wolken en donkerheid. Het is verborgen. Je kunt het niet zomaar aanwijzen. Je kunt het niet altijd begrijpen. Het is voor mensenogen onzichtbaar, voor mensenverstand onvatbaar, maar daar in de donkerheid zijn recht en gerechtigheid de vastheid van Zijn troon. Ik ben er achter gekomen en wil het ook zeggen dat je het wel moet gelóven -soms zelfs tegen je verstand in- dat de Heer regeert, maar dat is een keuze.
Broeders en zusters,
Als het gaat om wolk schrijft evangelist Lucas dat Jezus is opgenomen in de wolk. De discipelen willen getuigen zijn van Zijn inhuldiging als koning van Israël maar dat gebeurt niet. De inhuldiging van Jezus op aarde als Koning wordt uitgesteld. Eerst moeten de discipelen de wereld ingaan. Zij moeten het evangelie brengen dat Jezus Heer is en mensen oproepen Hem als de Koning van hun leven te aanvaarden. Zodat zij klaar zijn voor het moment dat Jezus wereldwijd Jezus als koning wordt erkend, wanneer Hij komt als Rechter. En als Jezus hen deze taak overhandigd heeft, wordt Hij van hen weggenomen. Er komt een wolk en die onttrekt Hem aan het zicht.
Een wolk is in de Bijbel geen gewone wolk. Het is de Sjechina van God. De uitdrukking voor de heerlijke aanwezigheid van God. De Sjechina was in de tijd van Mozes, bij de woestijnreis van de Israëlieten, overdag zichtbaar in de wolkkolom en ’s nachts in de vuurzuil.
Het is deze wolk, deze Sjechina, die de discipelen zien. Jezus wordt in deze wolk opgenomen, in de aanwezigheid van God. De opname van Jezus in de hemel sluit dus Zijn heilswerk op aarde af.
Jezus was namelijk gekomen om de kloof tussen God en ons te overbruggen, om de zonde die tussen God en ons scheiding maakte, weg te nemen en te verzoenen. Heel Zijn leven op aarde stond in het teken van Zijn missie: om mensen te redden, te bevrijden, te genezen, hen het hart van de Vader te openbaren. Jezus zit op de troon, en vandaar kijkt Hij ons aan, dit is wat Ik, Jezus voor u, jou heb gedaan.
Broeders en zusters,
In de wereld is er niet de beweging van recht, maar van macht. God neemt het op voor recht, de goden voor macht. Dat gaan niet samen. Dat is aan de hand in deze wereld van oudsher. Macht voelt zich beknot door recht. Macht wil meer macht. Als macht zegt: het is genoeg, dan is het geen macht meer. Macht wil altijd meer. Daarom spreken wij ook van machtswellust, machtsmisbruik, machtshonger. Macht wil niet weten van een grens.
Maar zo is het niet met onze HEER en Koning. Zijn heerschappij is gefundeerd op recht en gerechtigheid. Hij is Liefde. Hij is niet uit op macht maar op liefde voor de mensen. Daarom als we de tekst van Psalm 97 goed lezen dan ontdekken wij dat wij geroepen worden voor Hem neer te knielen en voor Hem moeten buigen (vs.7). Want allereerst maakt het je klein voor de grootheid van God. Je beseft dat je niet zelf het leven naar je hand kan zetten.
God is eerlijk en betrouwbaar. Hij zal komen met zijn oordeel en zal recht doen. Al het onrecht wat hier geleden is recht zetten, al het kwaad wegnemen, Hij zal recht doen.
Misschien zegt u, als God betrouwbaar is waarom dan dit en dat gebeurt in mijn leven? Waarom ging het zo? Waarom moet ik lijden? Waarom deed Hij niets? Waarom laat Hij Oekraïne door Puttin Rusland verwoest worden? Nu horen wij ook over het nieuwe virus Apenpokken (cacar monyet) na corona pandemie. Waarom het bloedbad gisteren in een basisschool in Texas waar 19 kinderen en 2 leraren om het leven kwamen.
We kunnen leren van de senioren. Er zijn vele dingen die ze niet begrijpen maar ze gaan niet meer vechten. Vragen blijven maar ze leggen zich er bij neer, geloven en vertrouwen dat de HEER regeert. Ze hebben rust in de HEER gevonden.
Misschien is het voor sommigen, jong en oud nu nog niet te zien zijn dat de HEER regeert. Toch hoop en bid ik dat u die eerlijkheid van God, en Zijn macht ook eens voor jou van de hemel zullen stralen. Dat je zelf ook mag zien hoe groot Gods liefde is, voor ons mensen hier op aarde.
Broeders en zusters,
Gods volk Israël heeft het volgens deze Psalm gezien en zich eraan overgegeven. Zij mag het goede verwachten. Het kwade haten. De keus is aan u en mij Hem daarin te willen volgen, of dat wij liever neerbuigen voor de al of niet zelfbedachte afgoden.
Buig jezelf neer, geef jezelf over aan onze machtige God. Jezus wil je Koning zijn en Hij klopt aan de deur van je hart. Laat je leven door Hem geregeerd worden.
Hij is boven alles en iedereen verheven en legt Zijn beschermende handen om de ziel van ieder die zich aan Hem overgeeft!
Terug naar die Karl Barth aan het begin. In de nacht na dat telefoongesprek met Eduard Thurneysen overleed Barth. Best onverwacht eigenlijk. Ergens tussen zijn paparassen werd een brief gevonden en daarin stond: ‘Terugblikkend kan ik mij over niemand en niets ernstig beklagen: tenzij over mijn eigen falen vandaag, gisteren, eergisteren en de dag ervoor. Wellicht wachten mij nog moeilijke dagen en vroeg of laat ook zeker de dag van mijn dood. Wat blijft mij anders over dan mij met het oog op de dag van gisteren en alle dagen die eraan voorafgingen, en met het oog op de dagen die mogelijk nog volgen en tenslotte op die zeker komende laatste dag onophoudelijk voor te houden en in te prenten: ‘vergeet niet hoeveel goed Hij voor je heeft gedaan!’
En zo is het. Want: De HEER regeert. Ook in ons leven. In deze hele werkelijkheid. De HEER Jezus is en blijft Koning en regeert de wereld samen met Zijn Vader door de Heilige Geest. Halleluja.
Amen.