Schriflezing: Kolossenzen 3:5-17
Geliefde gemeente. Toen ik klein was, zat ik op een basisschool in Jakarta, in Indonesië. Ik kwam elke keer naar school met een uniform. U weet het: witte overhemd, korte mouw en rode korte broek. Op maandag en vrijdag droegen wij extra accessoires, namelijk een rode stropdas en een rood petje, omdat er vlagceremonie was.
Op een dag kwam ik naar school onbezorgd zoals altijd, met mijn uniform, wit en rood. Maar toen ik op school kwam, schrok ik. Ik was de enige met wit en rood. Alle kinderen kwamen met batik. Het was namelijk ‘batikdag’. Eens per week droegen de kinderen batik. Ik kon niet meer naar huis, omdat mijn school best ver weg lag van mijn huis. Gelukkig mocht ik gewoon de les volgen in de klas. Echter was het geen prettige dag voor mij. Alle ogen waren gericht op mij. Veel van mijn klasgenoten keken die dag verbaasd naar mij. Sommigen vroegen of ik nog in orde was. Ik reageerde gewoon: ‘Adoeh, sudahlah!’ (Dat betekent: laat maar).
Voor specifieke gelegenheid geldt vaak een eigen dresscode. Veel beroepen kennen eigen bedrijfskleding. Een uitnodiging voor een bruiloft of een feest gaat vaak gepaard met bepaalde dresscode. Een dresscode geeft bepaalde uitstraling. Een dresscode laat ook zien wie je bent en bij wie je hoort. Je hoort bijvoorbeeld bij dat ene bedrijf of die school. Bij een bruiloft hoor je bij de gasten van het bruidspaar. Een dresscode laat dus op een of andere manier onze identiteit zien.
In onze lezing schrijft Paulus over de nieuwe dresscode van een christen. Die nieuwe dresscode moet anders zijn dan de oude. Met dresscode hier, bedoelt Paulus niet letterlijk de kledingstukken die we als christenen moeten dragen. Nee. De oude dresscode is de oude zondige mens. De nieuwe dresscode is de nieuwe mens in Christus.
Vandaag zijn we dankbaar dat wij getuigen mogen zijn van de Openbare Geloofsbelijdenis van Jonathan Bakker, Jerry Lay en Darrell Tjahjadi. Geloofsbelijdenis markeert de overgang van de oude mens naar de nieuwe mens. Belijdenis afleggen betekent het oude leven achterlaten en het nieuwe leven beginnen. Christus reinigt onze zonden door Zijn sterven aan het kruis en als kleding bedekt Hij ons met Zijn onvoorwaardelijke liefde. Wat ons nieuwe mens maakt komt niet van onszelf. Het is alleen door Gods genade. Wat ons nieuwe mens maakt is Christus. Een nieuw mens draagt nieuwe kleding. Die kleding is Christus. ‘Omkleed u met de Heer Jezus Christus…’, zegt Paulus in Romeinen 13:14.
Uit die oude, vuile kleren! (vers 5-11)
Wij leven in een tijd waar veel mensen zeggen: 'Alles kan, alles mag, lang leve de lol’. Je mag zelf bepalen wat je goed vindt. Men combineert a la carte hun eigen normen, waarden, en geloofsovertuiging. Paulus is hierover erg stellig: het oude leven en het nieuwe leven moet anders zijn. Die oude dresscode is niet te combineren met de nieuwe dresscode. Die oude vuile kleding moet eerst uit! Dat hoort bij het oude leven, bij het leven dat aards gericht is. Paulus gebruikt nogal sterke en duidelijke woorden: afsterven (vers 5), opgeven (vers 8) en afleggen (vers 9). Eigenlijk is dat ‘afsterven’ ook nog zwak vertaald. Er staat letterlijk een actief werkwoord: ‘maak dood’ die ontucht, zedeloosheid, hartstocht, lage begeerten en hebzucht! Deze dingen komen voort uit ik-gerichtheid; je bent je eigen god, het draait allemaal om jouw eigen genot en geluk. Maar een christen is gericht op Christus. Van Hem leer je met andere ogen naar mensen kijken. Niet begerig en hebberig, maar gevend en dienend. Zo kijkt Christus namelijk ook.
In vers 8 gaat het dan verder met de volgende oproep: geef alles wat slecht is op. Het woord in de grondtekst heeft ook de betekenis van ‘wegleggen’, ‘aan de kant leggen’ en ‘opbergen’. Dat doe je met dingen die je niet meer nodig hebt: woede, drift, vloeken, schelden. Al deze zonden staan je zelfbeheersing in de weg. Door je zelfbeheersing te verliezen, maak je de eenheid stuk. Het schept verwarring en onrust, veroorzaakt ruzie en wantrouwen. Datzelfde gebeurt, wanneer je liegt en bedriegt. Het maakt relaties kapot. In deze tweede lijst waarschuwt Paulus ons aan vormen van gedrag die de onderlinge verhouding in de gemeente verzieken.
Alles wat aards is moet dus dood, vastgenageld aan het kruis, je moet het opgeven – uittrekken als een vuil kleed, afleggen en opbergen om het nooit weer op te pakken. Dat kan pijn doen. Iets wat afsterft doet namelijk veel pijn. Je raakt een stukje van je identiteit kwijt. Maar wel een stukje dat niet meer past bij je nieuwe identiteit.
Christus verbindt ons met elkaar. In Christus zijn wij een. Wij leven allemaal vanuit dezelfde bron: Gods genade. Ondanks de culturele, ethnische, sociale en maatschappelijke verschillen, zijn wij allemaal broeders en zusters in Christus.
De nieuwe dresscode: kleding van Christus (vers 12-15)
In vers 12 noemt Paulus onze nieuwe identiteit als christenen: ‘Ubent door God uitgekozen, u bent Zijn heiligen (Heilig betekent: apart gezet, afgezonderd, door God en voor God), Hij heeft u lief… Wat een geweldige woorden! Weet u, dat deze woorden door God ook zijn uitgesproken over Zijn Zoon Jezus? Jezus is de door God uitgekozene (Lukas 9:35), Gods heilige (Lukas 1:35) en Gods geliefde (o.a. Markus 1:11). Door ons nu ook zo aan te spreken, stelt God ons gelijk aan Zijn Zoon. God ziet in ons Zijn zonen en Zijn dochters. Daarom moeten de eigenschappen van Jezus ons gaan omhullen als nieuwe kleding.
Zo mogen we ook in elkaar Christus herkennen. We krijgen tenslotte allemaal die nieuwe dresscode. Het is kleding die steeds vernieuwd wordt. Daar moet je actief mee aan de slag: laat je leiden door innig medeleven, goedheid, nederigheid, zachtmoedigheid en geduld.
Allemaal karaktereigenschappen van Jezus, gericht op de ander en niet op jezelf. Hij is de bron en inspirator.
Elkaar zien als gelijken en gericht zijn op het belang van de ander, houdt ook in, dat we elkaar in de gemeente verdragen en vergeven. Hier staat het woord: elkaar. Het is dus wederkerig. Durf je eigen fouten en tekortkomingen te bekennen. Wees bereid om als eerste de verzoenende hand aan te reiken. Vergeving geven en vergeving krijgen. Wij vergeven elkaar, omdat de Heer ons allereerst heeft vergeven. Is dit niet de boodschap die de wereld nodig heeft?
Wie weet nog uit het hoofd wat de nieuwe dresscode van een christen is uit vers 12? Innig medeleven, goedheid, nederigheid, zachtmoedigheid en geduld. Die lijken op 5 aparte kledingstukken. Allemaal mooi, maar toch ontbreekt er nog een: de liefde. “En bovenal kleed u in de liefde… “
De liefde is als een riem waarmee alle deugden van het nieuwe kleed bij elkaar gehouden worden. (Ik ga nooit weg zonder riem). Liefde is bij uitstek het kledingstuk van een christen. Als er iets is waaraan een christen herkend moet worden, dan is dat door de liefde. Liefde: ga nooit weg zonder!
Waarom zouden we ooit de oude kleren van de zonde willen aandoen (dragen), terwijl we nieuwe kleding krijgen? Wellicht kunnen we leren van dit verhaal. Er komt een vrouw bij het politie bureau en geeft haar man als vermist op. Ze zegt: “Mijn man is vermist. Hij is 29 jaar, 1,90 meter lang. Hij heeft blond haar, sportieve bouw, en is erg knap.” De agent schudt zijn hoofd en zegt: "Wacht even, mevrouw. Ik ken uw man. Hij is 50, niet zo lang, gezet, en heeft niet eens haar. Waarop de vrouw zegt: ‘Zeker dat is hem, maar waarom zou ik hem terug willen?’
Christus geeft ons de nieuwe dresscode. Trek de oude kleding uit. Draag Christus, de nieuwe kleding! Jonathan, Jerry, Darrell, neem deze boodschap mee in jullie leven als volgelingen van Jezus, waar God jullie ook zal leiden.
Ik denk met blijdschap terug aan de online catechisatie, gezamenlijk met jongeren van Rijswijk/ Den Haag en Amstelveen sinds september vorig jaar. Jullie zijn snel bevriend met elkaar al hebben jullie sommigen nog nooit fysiek ontmoet.
Aan het eind van de catechisatie hebben jullie ook een eindpresentatie naar eigen keuze gegeven. Wat jullie hebben behandeld in jullie eindpresentatie laat iets zien van de nieuwe kleding van een christen, de nieuwe dresscode.
Darrell, je hebt gekozen voor de titel: ‘Gelukkig zijn volgens de Bijbel’. De sleutels om gelukkig te zijn volgens de Bijbel heb je zo genoemd: wees dankbaar, niet jezelf vergelijken met anderen, wees vrijgevig, hou je aan de tien geboden. Wat kunnen we allemaal hiervan leren, jong en oud.
Jonathan, je hebt gekozen voor de titel: ‘Kaïn en Abel’, geïnspireerd door de film ‘Starwars’ die je hebt gezien. Je hebt het onderwerp uitgebreid behandeld, ook van buiten bijbelse bronnen. Je laat zien dat het oude verhaal van de Bijbel heel herkenbaar is voor ons en dat de boodschap nog steeds actueel is anno 2022, namelijk: ‘Niet jaloers zijn!’.
Jerry, je hebt gekozen voor de titel: ‘Wat voor kerk is GKIN?’ In je presentatie heb je behandeld over de kenmerken van Rooms Katholieke kerk, Orthodoxe kerk, en Protestantse kerk zoals GKIN. GKIN betekent zelf voor jou: gezamenlijke kerk (van verschillende regio’s) en kerk als familie. Je hebt wel een suggestie voor onze kerk, namelijk dat onze eredienst uitbundiger mag worden en het liefst met band.
Jonathan, Jerry en Darrell. Het is genade dat jullie zometeen ‘ja’ mogen zeggen tegen Jezus, Hem belijden als Heer en Verlosser. Trek de oude, vuile kleding uit, de oude mens. Draag Christus als jullie nieuwe kleding.
Het was fijn dat jullie hebben verteld over jullie motivatie om belijdenis te doen tijdens het gesprek met de ouderlingen, zr. Reynitha Panjaitan en zr. Ellen Vergeer.
Tijdens dat gesprek, zei ouderling Ellen Vergeer treffend: catechisatie is pas ‘warming up’. Inderdaad. Jullie belijdenis vandaag is geen eindpunt, maar startpunt. Jullie geloofsstrijd gaat beginnen. Blijf daarom groeien in het geloof en groeien naar het beeld van onze Heer Jezus Christus.
Wat ik nog wil noemen is de bijzondere rol van de moeder. Drie van de vijf catechisanten hebben verteld hoe groot de rol is van hun moeder in hun geloofsleven totdat ze zelf belijdenis gaan doen. Mogen vele moeders en ook vaders hierdoor gestimuleerd worden om hun kinderen en tieners te motiveren in het geloof. Samen als gezin de nieuwe dresscode van een christen dragen.
Geliefde gemeente, laten we de oude kleding, de oude mens achterlaten en de nieuwe dresscode van een christen opvolgen. Die nieuwe kleding bedekt alle zonden, geeft nieuwe identiteit. Die nieuwe kleding is niet naar zichzelf gericht, maar naar Christus, en van daaruit naar anderen. Die nieuwe kleding geeft warmte en innerlijke blijdschap die nergens anders te vinden is. En die kleding is duurzaam tot in eeuwigheid.
Amen.