Ezechiël 11:14-25
Geliefde gemeente van onze Heer Jezus Christus, broeders en zusters,
Een week na Pinksteren vieren we zondag Trinitatis. De kleur van het antependium, het kleed dat hangt voor de liturgie tafel en de stola zijn wit: de feestkleur! We vieren de volheid van de Here God als Vader, Zoon en Geest: drie manieren om over God te spreken. Het is Kerst geweest, Pasen, Hemelvaart en Pinksteren. Met de uitstorting van de Heilige Geest is God drievuldig present en begint de geschiedenis van de kerk. Je kunt zeggen: God is niet alleen, God is gemeenschap in zichzelf. God is liefde. Dit geloof in Gods liefdevolle drievuldigheid is fundamenteel.
Het is goed om op deze Trinitatis zondag te praten over ‘een ander hart en een nieuwe geest die God ons wilt geven’. Ook nu de corona maatregelen versoepeld worden, is de vraag: ‘Bent u er klaar voor als God u een ander hart en een nieuwe geest geeft? Bent u er klaar voor om die te ontvangen?’
Wat is daarop uw antwoord? Hier komen wij nog op terug.
Een ander hart
Een ander hart is niet dat je een ander hart krijgt door een harttransplantatie, maar een ander hart dat door God gegeven is. Een ander hart betekent singleness of heart en het wordt wel eens vertaald met ongehuwd hart. Het is het enige hart dat je geeft aan de Heer en het is niet te delen met andere goden of andere dingen in je leven. Dit geeft een teken van loyaliteit en integriteit aan de Heer en tegelijkertijd een teken van heiliging.
Een nieuwe geest
Een nieuwe geest is het bewijs van een ander hart om God voortdurend met blijdschap te dienen. Een nieuwe geest met een kleine letter g betekent hier spirit, beweging, energie en moed.
Wij moeten toegeven dat een geest in ons soms niet stabiel is. Soms of vaker wordt het bepaald bij het weer of omstandigheden. Als de zon schijnt zijn we vol enthousiast, blij en als het regent of koud is dan zakt die weg. Soms zijn we heel enthousiast in onze bediening en soms hebben wij helemaal geen energie of kracht om het te doen.
Broeders en zusters,
Een ander hart en een nieuwe geest horen we in de tekst van Ezechiël als deel van vernieuwde relatie tussen God en het volk Israël. Hoe kunnen we deze tekst lezen en begrijpen in zijn context?
Dit is een visioen van God, dat Ezechiël moet doorgeven aan het volk Israël in ballingschap in Babel, Irak tegenwoordig. Want daar dachthet volk dat God ver van hen vandaan was (Ez.11:15). God woont immers in Jeruzalem op de Sion. In de tijd van Ezechiël dacht men dat goden gebonden waren aan bepaalde plekken. En dat goden bestonden voor bepaalde zaken, bijv. de god van de zee, de god van dat bos daar, de godin van vruchtbaarheid (Astarte) of de god van dat land (Ezechiël 8). Ook Israël dacht dat en ze gaan God zelfs behandelen alsof Hij een lokale God is en zijn wetten naar eigen inzicht in te vullen zijn. En daarom gaat het mis en komt Gods oordeel.
God wil niet wonen in gebouwen. En al helemaal niet herinnerd worden als de ‘God van vroeger’. God wil in ons leven. En zo lezen we vers 16: ‘Ik zal, even, een tempel zijn voor hen’. God zelf is de tempel voor Zijn volk. De tempel was, hoe belangrijk ook, een symbool van Gods aanwezigheid. Nu zegt God: Ik ben die tempel zelf voor jullie. God kan ook wel zonder die tempel. God woont in zijn mensen door het nieuwe, Hem toegewijde hart dat Hij geeft door zijn Geest (Ezechiël 11:19 en 20).
Wij lezen en begrijpen dit stukje in het licht van het Nieuwe Testament: ‘er komt een tijd en dan vereren jullie de Vader niet in Jeruzalem of op deze heilige berg, Gerizim. Er komt een tijd dat jullie God aanbidden in Geest en in waarheid en die tijd is nu gekomen’ (Johannes 4:21 en 23).
Dit zegt Jezus tegen een Samaritaanse vrouw die niet bij Gods volk hoort. In Jezus is God bij ons komen wonen (Johannes 1:14). Wonen. Dat is nu precies het verschil met het ‘even’/‘een beetje’ uit Ez. 11:16. In Jezus IS God er. Door de Geest LEEFT God in ons. Zo ver reikt de belofte uit dit moeilijke oordeelsvisioen van Ezechiël 11.
Hier wil God de relatie met het volk Israël vernieuwen. God brengt de verstrooiden van zijn volk bijeen en een nieuw leven begint door een ander hart en een nieuwe geest te geven. Waarom doet God dat?
Omdat daar een probleem in zit, in hun hart, hun denken en hun houding. De Israëlieten waren ongehoorzaam en vervulden hun taak niet in de relatie met hun God. In Jeremia 11:8 staat “Zij lieten zich leiden door hun koppig en boosaardige hart”. Als wij eerlijk willen zijn zijn wij ook net als het volk Israël in de Bijbel. Ons hart is niet altijd zuiver. Altijd weerstaat het Gods wil.
Ondanks hun en onze ongehoorzaamheid heeft de Heer beloofd om hen en ons een ander hart en een nieuwe geest te geven en een versteend hart uit hun en ons lichaam halen en hun, ons er een levend hart voor in de plaats te geven. In een levend hart zit een beweging.
Broeders en zusters,
Deze belofte is niet alleen voor het volk Israël maar voor allen die in God geloven. God belooft de vernieuwing, verandering in ons leven. En het begint bij ons hart en onze geest. Twee belangrijke dingen die deel uitmaken van het ontwikkelen van normen en waarden, idealen, doelstellingen en prioriteiten en vooral bij het bepalen waar je je liefde en loyaliteit op richt.
In Psalm 139:23 staat "Mijn God, doorgrond mij, kijk in mijn hart, onderzoek mij, peil mijn gedachten."
Spreuken 4:23 "Van alles waarover je waakt, waak vooral over je hart, het is de bron van je leven."
Hier spoort Gods Woord ons aan om verstandig om te gaan met ons hart, omdat het zo'n centrale rol speelt in ons leven. Het hart kan de schatkamer van je ziel zijn en een bron van levensvreugde. Als het hart niet zuiver is, wordt het een bron is van verwarring en innerlijke verdeeldheid. De een heeft een hart van goud, de ander een hart van steen.
Daarom is het goed om de week na Pinksteren dat je je ook afvraagt: ‘hoe bewuster ben ik met de heilige Geest, God zelf die in mij woont? Vind ik het misschien moeilijk om mij door de Geest te laten leiden omdat Hij zo beweeglijk is, zo ongrijpbaar is als de wind die waait waarheen hij wil. Of wordt ik misschien niet graag verrast, of uitgedaagd om uit mijn comfortzone te komen? Dat ik het niet fijn vind om de dingen anders doe dan wat ik altijd doe?’
Als je beseft wat christen betekent, word je van binnen helemaal nieuw. Je bent als het ware opnieuw door God geschapen. Er is een heel nieuw leven begonnen. Al dit nieuwe komt van God, die ons door Jezus Christus bij Zichzelf heeft terug gebracht (2 Corinthiërs 5:17-18).
Opmerkelijk dat Jezus zegt tegen de discipelen in Johannes 20:22: “Ontvang de Heilige Geest”. Ontvang betekent hier: toelaten, aannemen wat aangeboden wordt, niet weigeren of verwerpen. Het is net als iemand ontvangen, iemand toegang verlenen. Ontvangen is een reactie van onze kant als Gods kinderen. God wil ons een ander hart en een nieuwe geest geven, maar zijn wij klaar om het te ontvangen? Ontvangen vereist van ons een actieve, open houding, juist op deze zondag van Trinitatis.
Broeders en zusters,
Triniteit of Drie-eenheid gaat dan niet alleen over de Here God, maar ook over ons. U en ik zijn naar Gods beeld geschapen. U en ik zijn door Jezus Christus verlost. U en ik mogen leven uit de kracht en de inspiratie van de Heilige Geest. Drie manieren om over de ene God te spreken en dat heeft alles met uw en mijn leven te maken. In de triniteitsleer klopt het hart van heel de kerk, de driepersonen van de Heilige naam die wij in de liturgie elke zondag belijden.
Deze Drie-eenheid Gods wil ons vernieuwen, niet alleen met wat van buiten te zien zijn maar juist ook ons binnenste. Met dat ander hart en die nieuwe geest aanbidden wij onze Drie-eenheid God in Geest en in Waarheid en met blijvende spirit de Heer en onze naaste te dienen. Dat wij het leven leiden dat gericht is op anderen en niet alleen op onszelf als bewijs van een ander hart en een nieuwe geest. Een hart vol liefde, vrede en geduld. Een hart om God te gehoorzamen en Zijn wil te volgen. Laat God dan zijn belofte waarmaken zodat je zal merken dat je leven anders kan zijn, juist vandaag. Geprezen zij God, de Vader, de Zoon en de Heilige Geest.
Amen.