Marcus 1: 12-15
Geliefde broeders en zusters, gemeente van Jezus Christus.
1.
Hebt u soms het gevoel dat u anders moet gaan leven? Dat u bepaalde dingen beter niet doen want anders….? Dat u niet meer wilt liegen? Dat u wat aardiger en ontspannener ga opstellen tegenover uw vrouw, uw man of uw kinderen? Dat u meer wilt gaan bidden en Bijbel lezen? Dat je als scholieren je best had kunnen doen? Hebt u, heb jij soms een of twee van deze gedachten en wilt u werkelijk veranderen? Wanneer is de geschikte tijd?
2.
Broeders en zusters,
U merkt het al, ik val gelijk met de deur in huis. Zo is het ook met Marcus in Zijn evangelie. Hij is anders dan Matteüs en Lucas. Hij vertelt ons direct, eenvoudig over de verzoekingen in de woestijn dan dat Hij daar verblijft tussen de wilde dieren en de engelen verzorgen Hem tot Zijn verkondiging over het Koninkrijk van God in Galilea. Marcus heeft vijftien verzen nodig en stelt ons meteen voor aan Jezus de Christus.
Waarom doet hij dat? Omdat de verkondiging over het Koninkrijk van God in Jezus een belangrijke momentum is nadat Johannes gevangen was genomen en Jezus ging naar Galilea.
3.
We zoomen nog wat dichterbij in de tekst. Wat staat hier? Ik zie het voor me en ik hoop dat u het ook voor u zich kunt veerbeelden. We zien Jezus rond loopt in Galilea en zei: De tijd is nu aangebroken, het koninkrijk van God is nabij: Kom tot inkeer en hecht geloof aan dit goede nieuws.
De tijd is aangebroken. De tijd van een lang verwachtte Messias in het Oude Testament is vervuld. Het is een kairosmoment. Het is de door ‘God aangewezen tijdstip, en God is bezig te handelen. In zijn handelen zijn er grote keerpunten aan te wijzen en het is aangebroken.
U ziet hier een beweging vanuit God in en door Jezus Christus. In Hem is de nieuwe wereld van vrede, liefde, waarheid, kracht, vernieuwing, vergeving, genezing, bevrijding aanwezig. De vraag is, gaat u, ga je meedoen in die koninkrijksbeweging? Of neemt u het voor kennisgeving aan?
Broeders en zusters,
Jezus is radicaal in Zijn verkondiging wanneer Hij zei: Kom tot inkeer en hecht geloof aan dit goede nieuws. Kom tot inkeer is ‘draai je om, hobbel niet door op dezelfde weg, sla een nieuwe weg in van het koninkrijk van God, een nieuwe gerichtheid, oriëntatie op God in zijn Zoon, Jezus Christus.
Het woord dat Jezus hier gebruikt is in het Grieks: metanoia, meta is anders en noia is denken. Het betekent dus anders denken. Het Nederlandse woord bekering of inkeer heeft de neiging om een moralistische kleur aan te nemen. Je bekeren of tot inkeer komen wordt dan zoiets als: je zonden belijden en je voornemen niet weer te zondigen. Maar metanoia gaat dieper: het heeft meer te maken met een andere manier van kijken, een nieuwe visie, het breken met oude denkpatronen en nieuwe denkpatronen ontwikkelen. Metanoia staat voor een proces van om-denken, een proces dat vervolgens uiteraard ook grote gevolgen heeft voor je levensstijl en je gedrag.
4.
Broeders en zusters,
Als we kijken naar de context waar Jezus dit goede nieuws heeft aangekondigd dan vragen we ons af, waarom komt Jezus juist in Galilea en vertelt dat ze tot inkeer moeten komen? Is het leven dat ze leiden niet ‘goed’, doen ze iets verkeerd? In de tekst is namelijk niet direct te lezen. Maar wel lezen we over dit gebied dat Jesaja lang geleden het Galilea der heidenen noemde. Hij zegt dat de bewoners van dat gebied behoren tot een volk dat in duisternis leefde. Ze leefden al zo lang op een bepaalde manier dat ze niet meer in de gaten hadden dat dit een ‘leven in de duisternis’ was. Maar door de aanwezigheid van Jezus, die hier begint met de verkondiging van de blijde boodschap, zien ze hoe ze geleefd hebben.
Er moet dus wat veranderen in hun leven, in hun levenspatronen, in hun manier van denken.
Het zijn dus woorden die de mensen daar oproepen om kritisch naar het geleefde leven te kijken. Hoe zijn hun levenspatronen en denkwijzen? En zijn die in overeenstemming met wat er vanuit het geloof van hen gevraagd wordt? Een vraag die toen maar ook nu gesteld mag worden. Kom in beweging, durf kritisch naar je leefwijze te kijken om te participeren in Gods nieuwe wereld.
Je gedachten veranderen is de enige manier om je realiteit te veranderen.
5.
Broeders en zusters,
Deze oproep, deze uitnodiging van Jezus om tot inkeer te komen was altijd het belangrijke thema in het Oude- en Nieuwe Testament, waarin de koningen en de profeten het volk opriep om te bekeren en terug te gaan bij de Heer. Vertrouwt niet op mensen maar op God, keer je af van afgoderij, enz.
Het gaat hier om je tot God om te keren, voor als je tot dan toe een andere richting uit ging. Maar nog belangrijker is als je je denken verandert. Dit betekent dat je een andere richting laten gaan namelijk in de richting, die God een goede richting voor ons vindt.
Koning Salomo bidt of het volk Israël na hun bekering hun grondgebied weer terug zullen krijgen. Hij geeft een vorm van een verootmoedigingsgebed aan (2 Kronieken 6:24-25):
1. Je smekend tot God wenden.
2. Belijden dat je hebt gezondigd.
3. Dat je verkeerd hebt gedaan.
Een belangrijk inkeer moment komen wij tegen bij Elia die er alles aan doet om zijn volk tot bekering te bewegen. Op de Carmel bidt Elia om vuur van de hemel. Het gaat er dus om dat de mensen zien dat God machtiger is dan de andere goden. Om hen zo tot inkeer te brengen en hij bidt:
‘Geef mij antwoord, HEER, geef antwoord. Dan zal dit volk beseffen dat u, HEER, God bent en dat U het bent die hen tot inkeer brengt.’ (1 Koningen 18:37). God doet zijn best om ons tot inkeer te brengen
7.
Broeders en zusters van Christus,
Mag ik u wat persoonlijke vraag stellen? Wie is de lastigste persoon op aarde? Wie wil antwoord geven?
Wellicht kent een boek van Ben Tiggelaar. Titel: “Dromen, durven, doen” en het gaat over veranderingen. Ondertitel: ‘Het managen van de lastigste persoon op aarde: Jezelf.
Hij vertelt daarin, dat het voor mensen vaak erg moeilijk is om dingen in hun leven te veranderen. Hij vertelt over een buschauffeur. Elke dag rijdt hij met zijn bus zijn vaste rondjes in de stad. Maar als hij in zijn eigen auto door de stad rijdt, neemt hij vaak automatisch de busbaan of remt hij bij een van de bushaltes.
Veranderen vinden we vaak moeilijk. Hoe komt dat? Omdat we houvast zoeken. Lekker vertrouwd. We zoeken een comfortzone. Er zijn mensen die zelfs jarenlang op hetzelfde plekje in de kerk zitten!
Wanneer veranderen we? Vaak als we ons min of meer gedwongen voelen. We krijgen hartklachten. De dokter vertelt, dat we niet meer mogen roken of alcohol drinken en geeft ons een dieet mee om af te vallen. En opeens doen we het wel, terwijl je man of je vrouw je al zo vaak gezegd maar je luistert het niet.
Er is dus vaak een schok nodig, een gebeurtenis, die ons bijna dwingt om iets in ons leven te veranderen. Maar het is moeilijk om die motivatie uit onszelf te halen. We zoeken een comfortzone. Vandaar die ondertitel: De lastigste mens om te veranderen: jezelf!”.
8.
Broeders en zusters,
Het is inderdaad niet makkelijk om te veranderen of tot inkeer te komen, daarom zegt Jezus geloof in dit goede nieuws. Jezus Christus heeft de kwade machten en boze geesten verslaan. Dat betekent dat Hij ook in staat is om u en mij te veranderen door de werking van de heilige Geest. Denk aan de woorden van Jezus: ‘Wat bij de mensen onmogelijk is, is mogelijk bij God.’ (Lucas 18:27). En de Heer heeft geduld met u en Hij wil dat iedereen tot inkeer komt en niemand verloren gaat (2 Petrus 3:9). Als je tot inkeer ben gekomen moet jij je broeders sterken. Het heeft dus een doel.
9.
Broeders en zusters,
Terug naar de vragen aan het begin van deze preek, blijft niet met nadenken maar zet het om in concrete actie. Neem de stille tijd, oefen door de Bijbel tekst die u via de whatsapp krijgt te lezen en overdenken in deze veertigdagen-tijd. Oefenen in denken en bezinnen over het lijden en de pijn van onze Heer Jezus Christus. Het koninkrijk van God is aangebroken, alleen wij worden gevraagd om steeds weer terug te keren naar Hem zodat Hij ons hart, ons denken verandert en dat wij bereid zijn geleid te worden door de heilige Geest en om Zijn koninkrijk hier op aarde. De Heer zegen ons allen.
AMEN