Matteüs 26:6-16
Geliefde gemeente. Wat een indrukwekkend tafereel was het in Betanië, in het huis van Simon de Melaatse. Jezus was daar samen met Zijn discipelen. Tijdens het eten kwam er een vrouw naar Jezus met kostbare olie die sterke geur verspreidde. Zij zalfde Jezus met die olie. Kunt u zich voorstellen hoe de geur van de olie het hele huis vervulde? In twee andere Evangeliën, in Marcus en in Johannes, wordt deze gebeurtenis ook beschreven. Johannes vertelt wie de vrouw is. Het is Maria, de zus van Marta. Voor de duidelijkheid: in de kring rond Jezus zijn er verschillende Maria’s. Zijn moeder heet Maria. En dan is er Maria Magdalena (uit de stad Magdala), die door Jezus verlost is van zeven boze geesten. En dan is er déze Maria, de zus van Marta en van Lazarus, Lazarus, die door Jezus is opgewekt uit de dood. Deze Maria woont hier in Betanië, een dorpje vlakbij Jeruzalem, net aan de andere kant van de Olijfberg.
In Johannes 12:3 lezen we dat het gaat om zuivere nardusolie. Nardusolie werd gemaakt van de nardusplant, die in de Oudheid alleen groeide in Nepal.
Die olie moest dus van heel ver worden aangevoerd. Die nardusolie had voor 300 denarie verkocht kunnen worden (Johannes 12:5). Dat was te vergelijken met een jaarsalaris (vgl. Matteüs 20:2). Wat een overvloedige liefde heeft Maria getoond aan Jezus. Maria heeft die nardusolie in een albasten fles, ook dat is kostbaar materiaal. En wat doet Maria? Ze giet álles uit, over het hoofd van Jezus, en Johannes zegt: ook over Zijn voeten en zij droogde af met haar haar. Dit is overvloed. Ongetwijfeld is het een enorm vermogen, dat Maria in één keer uitgiet. Waarschijnlijk heeft ze er lang voor moeten sparen. Was deze nardusolie misschien bestemd als specerij voor haar eigen begrafenis? Maria wil het beste, het kostbaarste dat zij heeft, niet voor zichzelf bewaren, maar geven aan Jezus. Voor Maria is alleen het beste goed genoeg. In de kostbare nardusolie geeft Maria daadwerkelijk zichzelf aan de Heer.
Worden de discipelen niet vervuld met dankbaarheid dat hun Meester op bijzondere wijze eerbetoon ontvangt? Worden ze niet geraakt, ontroerd dat Jezus zoveel liefde en toewijding kreeg? Nee. Het tegenovergestelde is waar. Vers 8: De leerlingen ergerden zich toen ze dit zagen en zeiden: ‘Wat een verspilling! Die olie had immers duur verkocht kunnen worden, dan hadden we het geld aan de armen kunnen geven.’
Is het niet herkenbaar voor ons? Ook wij kunnen hierin vallen. De verleiding om dingen te zien vanuit een negatief perspectief. Of om cynicsh te zijn en te mopperen. In een groepsverband kan dit sterker worden. Als iemand negatief reageert, kunnen anderen de negativiteit versterken. Dat zien we ook in de samenleving in het omgaan met maatregelen rondom coronapandemie. ‘Omdat het park vol is, dan ga ik het terras van mijn horecazaak openen (ondanks dat het nog niet mag).’
Ik geef u een voorbeeld uit een voorval in de Whatsapp groep van mijn klasgenoten in STT Jakarta (Jakarta Theologische Hogeschool). Een vriend van ons, die predikant is in Makassar, stuurde een foto dat hij met enkele activisten van zijn gemeente, hulppakketten uitdeelde aan de mensen in hun buurt. Toen kregen wij een negatieve reactie van een andere vriend. ‘Als je iets aan iemand geeft, moet je die persoon wel in de ogen kijken. Anders ben je niet pastoraal bezig.’ Vervolgens werd er veel gereageerd in de groep. Diegene die negatieve reactie gaf, boodt daarna wel zijn excuses aan. Die foto was gewoon een moment opname. Natuurlijk keek die vriend van ons, buiten dat fotomoment, recht in de ogen van de ontvanger.
De discipelen kunnen de overvloedige liefde van Maria niet waarderen. Onder het mom van de zorg voor de armen zeggen ze dat die zalving geldverspilling is. Maria deed dat echter meer dan alleen als eerbetoon aan Jezus. Zij deed het om Jezus’ lichaam voor te bereiden op het graf. Het was een profetische daad die wijst naar het grote offer van Jezus aan het kruis. Olie werd toentertijd gebruikt bij het balsemen van overledenen en bij het zalven van een koning. Volgens Johannes 12:1-8 vond die zalving plaats zes dagen voor Pesach, voor de intocht in Jeruzalem. (In tegenstelling tot Johannes, houden Matteüs en Marcus geen strikte chronologische volgorde). Jezus is hier echt de Messias, want dat woord betekent: ‘Gezalfde’. Zo gaat Jezus Zijn lijden en sterven tegemoet.
Jezus verdedigt Maria. Voor de tweede keer. Eerder heeft Jezus Maria verdedigd toen ze de wind van voren kreeg van haar zus Marta (Lucas 10:38-42). En hier is het wéér zo. Iedereen valt over Maria heen. ‘Maria, wat ben je onpraktisch! Kon het nou niet met wat minder toe?’ Maar dan klinkt de stem van Jezus en Hij verdedigt Maria opnieuw, voor de tweede keer. Vers 10: ‘Waarom vallen jullie deze vrouw lastig? Zij heeft iets goeds voor Mij gedaan. Want de armen zijn altijd bij jullie, maar Ik zal niet altijd bij jullie zijn. Door die olie over Mij uit te gieten, heeft ze mijn lichaam voorbereid op het graf.’
Niet dat de armen onbelangrijk zijn. Natuurlijk staat dat niet ter discussie. Niemand is meer bewogen met de armen dan Jezus zelf! Maar de vraag is: heb je de armen lief, alleen omdat ze arm zijn, of heb je de armen lief omdat Christus, met Zijn bewogenheid voor de mensen, in je hart woont? Als je Christus in het centrum van je leven plaats, dan komen ook de armen op de juiste plaats te staan.
Jezus begrijpt ten diepste de bedoeling van Maria. Maria heeft het op haar hart gekregen om Jezus nu al te zalven, juist omdat zij weet dat Jezus gaat sterven. Dat weet Maria omdat zij goed heeft geluisterd naar de woorden van Jezus in vers 2.
Al die discipelen, die hebben dat toch ook gehoord? Wat doen zij ermee? Maria, zij reageert, en ze doet dat op haar manier. Zij laat haar hart zien. Zij toont haar liefde voor de Meester. Tussen al die mannen met hun rationele overwegingen en hun rekensommen, daar was ook een vrouw voor nodig. Zo zien we ook hoe vrouwen bijzondere plaatsen nemen in de bediening van Jezus en in het leven van de eerste gemeente tot op de dag van vandaag. Ik ken zelfs een kerk waar jarenlang alleen vrouwen ouderlingen zijn, omdat de mannen niet bereid zijn. Laat dit een stimulans zijn voor vrouwen om meer in te zetten voor het werk van de Heer. Zie dit niet vanuit negatieve perspectief dat de mannen nu achterover kunnen leunen. Nee. Mannen en vrouwen zijn samen geroepen om dienstbaar te zijn in het Koninkrijk van God.
Wij zijn dankbaar voor de bediening van de ouderlingen in de GKIN, mannen en vrouwen die te midden van hun drukke bestaan, drukke gezinsleven, drukke baan, toch zichzelf geven om God te dienen in Zijn gemeente. Dankbaar zijn wij voor zr. Joli Tanahatoe en br. Alter Parsaulian die trouw hebben gediend als ouderlingen en vandaag zullen aftreden. Dankbaar dat wij vandaag ook getuigen mogen zijn van de bevestiging van br. Bart Cremers, zr. Sally Snoek, zr. Lidia Vormer- Purwanta als ouderlingen van de GKIN in het bijzonder voor regio Amstelveen. Voor ieder van hen is de tijd rijp om zich nu beschikbaar te stellen voor Gods werk als ouderling in Zijn gemeente. Ondanks de coronapandemie gaat het werk van de gemeente door. Wij prijzen de Heer dat de estafettestok in de bediening overgedragen is. Mogen er nog velen zijn die zich geroepen voelen, omdat veel regio’s van de GKIN op zoek zijn naar nieuwe ouderlingen. God zegene de bediening van de nieuwe ouderlingen en God zegene onze bediening allemaal als Zijn gemeente.
Wat een verschil is het tussen Maria en de discipelen. Nog sterker is het schril contrast tussen Maria en Judas. In tegenstelling tot Maria die alles wil geven voor Jezus, wil Judas alleen maar profiteren van Jezus. Blijkbaar is Judas teleurgesteld in Jezus. Hij had totaal andere verwachtingen. Misschien hoopte hij dat Jezus een Messias was die de opstand zou beginnen tegen de Romeinen. Maar dat is totaal anders gelopen. Nu zegt Jezus dat Hij zal gaan sterven aan een kruis. Judas ziet al zijn dromen in rook opgaan. En dit heeft hem drie jaar van zijn leven gekost! Totaal verspilde tijd!
Judas ziet dit allemaal gebeuren, met Maria en die nardusolie, en voor hem is dit de druppel die de emmer doet overlopen. Hij heeft het nu helemaal gehad met Jezus. Hij gaat weg. Om toch nog voordeel te krijgen van Jezus, verkoopt hij Jezus aan de hogepriesters voor 30 zilverstukken. Dat is iets meer dan éénderde van wat Maria heeft uitgegeven om Jezus te zalven. Weet u dat 30 zilverstukken de prijs voor een slaaf is? (Exodus 21:32). Als een slaaf is Jezus dus verkocht.
Hebzucht is de weg naar de ondergang. Hebt u ooit gehoord hoe men in Afrika apen vangt? Het gaat als volgt: de jagers verankeren een vaas in de grond met een hals waar net de hand van een aap doorheen past. Op de bodem van de vaas leggen ze een banaan. De aap komt voorbij en ziet zijn lekkernij op de bodem van de vaas liggen. Hij steekt zijn hand door de nek van de vaas, pakt de banaan in een grote vuist en … zit vast. Met zijn hand om de banaan geklemd kan hij nu niet meer door de opening van de vaas.
Natuurlijk kan de aap de banaan loslaten. Sommigen doen dat ook. Maar de meeste apen blijven met hun vuist stevig om de buit geklemd zitten, hun lot bezegeld. Wij moeten ook alert zijn dat wij niet in dezelfde valkuil vallen door meer en meer te willen hebben. Leer de dingen los te laten en wij zullen de vrijheid ervaren in het leven. Leer te geven zoals Maria en niet steeds te willen nemen zoals Judas.
Wat is Jezus jou waard? Wat is Jezus u waard? En mij? Waar sta jij in dit plaatje? Bij Maria? Bij Judas? Of bij de discipelen? Beseffen we dat Jezus alles heeft gegeven voor ons? Jezus gaf Zijn leven, Zijn lichaam, Zijn bloed, om jou leven te geven, echt leven, hier op aarde, en later in
Zijn komende Koninkrijk.
Maria laat haar hart spreken! Wat is haar beweegreden? De liefdevolle daad van Maria met het uitgieten van de kostbare nardusolie komt omdat zij beseft dat Jezus meer dan rijkdom is, kostbaarder dan alles. Haar hart is vol van de liefde voor de Meester. Overvloedig en overvloeiend. In deze lijdensweken van Jezus (veertigdagen tijd voor Pasen), staan we stil bij de liefde, het lijden en het offer van Jezus aan deze wereld. Laten we vol zijn van Zijn liefde en zoals Maria onze liefde aan Jezus tonen. Op welke wijze toont u uw liefde voor Jezus? Laat je liefde aan Jezus zien, nu er nog tijd en kans is, want Jezus is meer dan rijkdom.
Amen.