Bijbellezing: Mattheüs 22:37-40

Dierbare broeders en zusters van de Heer Jezus,
Philip Yancey vertelt in zijn boek “What is so amazing about Grace” “Wat is zo verbazingwekkend aan genade”

over de ervaring van dominee Tony Campolo, die ook docent is, toen hij een vraag stelde aan studenten van een seculiere universiteit. De vraag is: wat herinner jij je van de onderwijzing die Jezus vertelde of onderwees? De meeste antwoorden waren "Heb je vijanden lief".

Het blijkt dat de onderwijzing van Jezus' om vijanden lief te hebben echt de aandacht trekt van degenen die "buiten" (het Christendom) staan, mensen die niet in Jezus geloven. Zeker als we kijken naar wat er tegenwoordig in de wereld gebeurt, is het leven al erg individualistisch. Men geeft niet om andere mensen, van belang is dat het om jezelf gaat. Iedereen voelt dat men de meest rechtvaardige is. Vaak verschijnt het woord "narcistisch". Van het woord narcisme komt de term narcisme. Narcisme is overmatige zelfbezorgdheid.

Is dat fout? Eigenlijk is aandacht voor jezelf gezond en natuurlijk. Van jezelf houden is eigenlijk niet verkeerd. Maar narcisten houden te veel van zichzelf. Als gevolg hiervan is het moeilijk voor hem of haar om van anderen te houden. Er zijn veel vrienden die verliefd worden, maar narcisten hebben een prijs. De narcist gaf geen krimp. Men is niet geïnteresseerd in andere mensen. Men is alleen geïnteresseerd in zichzelf. Dat is een kenmerk van narcistisch gedrag: het is moeilijk om liefde te ontvangen, het is moeilijk om liefde te geven.

Een ander kenmerk van een narcistische persoon is dat men alleen zijn eigen mening hoort. Men spreekt en redeneert met anderen, maar men kan alleen de eigen mening horen. Voor de mening van anderen is geen plaats. Wat van toepassing is, is alleen de eigen mening, de eigen gevoelens en de eigen belangen. Men, de narcist, kan horen, maar niet luisteren. De narcist kan de standpunten of visie van anderen niet horen. Het is egocentrisme.

Egocentrisme is jezelf centraal stellen.

Dat wil zeggen, alles wordt alleen vanuit het eigen standpunt gezien. Bij jonge kinderen kan egocentrisch gedrag nog begrijpelijk zijn omdat hun hersenen nog niet volledig ontwikkeld zijn. Kinderen kunnen nog niet vanuit het standpunt van een ander kijken. Maar wat lastig is, is wanneer mensen volwassen zijn maar nog steeds een egocentrische mentaliteit hebben; Relaties met andere mensen worden gemakkelijk beschadigd. Men wil alleen winnen. Men denkt alleen aan zichzelf. Omdat men niet kan bekijken vanuit het perspectief van iemand anders. Kan de gevoelens van andere mensen niet voelen. Kan geen rekening houden met de belangen van anderen. Kan de rechten van anderen niet verdedigen.

Als deze gewoonte aanhoudt, kan een egocentrische houding veranderen in een egoïstische houding. Een ander kenmerk is dat het moeilijk is om anderen te bewonderen. Het is moeilijk om andere mensen te vertrouwen. Moeilijk om met andere mensen om te gaan. Hij is niet in staat om diepe relaties met andere mensen aan te gaan. Hij is geïsoleerd en heeft over het algemeen niet veel vrienden.

Er bestaat een misvatting dat narcisme gelijk staat aan eigenliefde. Eigenlijk niet. Mensen die narcistisch zijn, kunnen eigenlijk niet van zichzelf houden. Wat men doet is het zichzelf centraal stellen. De narcist houdt niet van zichzelf, maar heeft medelijden met zichzelf. Dus kunnen we van onszelf houden? Natuurlijk kan je dat. De Heer Jezus gaf ook het gebod: "Heb uw naaste lief als uzelf" (Matteüs 22:39). Wie is het doel van die liefde volgens dat gebod? Ten eerste "jezelf". Ten tweede, “je medemensen”. Liefde bestaat uit twee kanten. Houd ten eerste van jezelf zoals je van anderen houdt. Ten tweede, hou van anderen zoals je van jezelf houdt.

Wat betekent het om van jezelf te houden? Van jezelf houden betekent niet egocentrisch, egoïstisch, genotzuchtig zijn of alleen maar aan jezelf denken. Van jezelf houden is geen medelijden hebben met of klagen over jezelf. Maar van jezelf houden is eigenlijk jezelf respecteren, van jezelf houden, voor jezelf zorgen, tevreden zijn met je eigen werk en dankbaar zijn voor je eigen toestand met al zijn zwakheden en sterke punten. Met andere woorden, het kunnen accepteren van een 'ik' is als het accepteren van een 'jij'.

Wat betekent het om van anderen te houden? Het betekent dat jij je in iemand anders schoenen kunt verplaatsen. Kan zien vanuit andermans standpunt. De belangen kan van anderen verdedigen. De pijn kan voelen bij mensen die gewond zijn en trots kan zijn op de werkzame mensen. Met andere woorden, een 'jij' kunnen behandelen is als het behandelen van een 'ik'. Een "jij" is niet alleen een object maar ook een subject. Dus wat er gebeurt, is de relatie tussen mij en jou.

Wat bezielt dan liefde voor zichzelf en liefde voor anderen? Dit is het belangrijkste voor ons, volgelingen van Christus. Hun ziel is Gods liefde - oprechte en onbaatzuchtige liefde. Heer God die van "mij" en "jou" heeft gehouden. Dus hier zijn twee regels. Zoals een afbeelding van een kruis is er een horizontale lijn, namelijk liefde tussen "ik" en "jou" en is er een verticale lijn tussen "wij" en "God".

De twee lijnen zijn niet gescheiden, maar ze zijn ook niet hetzelfde. Omdat er een vorm van liefde is die we niet aan onszelf en aan anderen zouden moeten geven, behalve aan God. Die vorm van liefde is aanbidding. We houden van onszelf, maar aanbidden onszelf niet. We houden van iemand, maar we aanbidden hem niet.

De eredienst en aanbidding zijn alleen gericht tot God. Daarom gaf Jezus het gebod, het eerste gebod: "Heb de Heer, uw God, lief met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw verstand" en het tweede gebod, dat hetzelfde is, is: heb uw naaste lief als jezelf (Mat 22:37 -39). Dat wil zeggen, als we echt van God houden, dan betekent dat dat we het waarmaken door anderen lief te hebben.

We weten echter hoe moeilijk het is om van anderen te houden. Omdat we de neiging hebben geliefd te worden door anderen in plaats van anderen lief te hebben. Bovendien, als we mensen moeten vergeven en liefhebben die we haten of die ons pijn hebben gedaan. Niet makkelijk. De wereld van vandaag is "dorstig" en "hongerig" naar genade. Het is geen verrassing dat het nummer "Amazing Grace" tweehonderd jaar na zijn creatie nog steeds dicht bij de Top Tien-hitlijsten van de wereld staat.

Eigenlijk is genade een kenmerk van het christelijke leven. Genade is het grootste geschenk of de grootste bijdrage van het christendom aan de wereld, wiens macht geweld, racisme, onrechtvaardigheid en haat overstijgt. De wereld kan geen genade bieden. Eigenlijk is dit een goede gelegenheid voor de "kerk" of Christenen om genade aan de wereld te tonen en te delen.

Maar helaas, zoals verteld door Paul Tournier, een Zwitserse arts in zijn boek “Guilt and Grace”, “Schuld en Genade”

vinden veel mensen die genade zoeken in de kerk vaak dat het hen ontbreekt aan genade. Tournier concludeert in zijn boek dat zijn ”patiënten” eigenlijk op zoek zijn naar genade. Maar in sommige kerken worden ze niet omarmd, maar voelen ze zich in plaats daarvan veroordeeld en vernederd door mensen wiens naam Christen is, die voelen dat ze de meest rechtvaardige en vrome zijn.

Er is een waargebeurd verhaal dat zich afspeelde voordat we naar Nederland kwamen. Het getuigenis van een christelijke moeder. Het incident vond enkele jaren geleden plaats in Poso, Centraal-Sulawesi. Een christelijke moeder moest haar geliefde dochter verliezen die op brute wijze werd vermoord door iemand van een extremistische groepering. Haar dochter werd niet alleen vermoord, maar haar lichaam werd in stukken gehakt.

De sadistische moordenaar werd uiteindelijk gepakt en vervolgens opgesloten in Jakarta. Op een dag zei deze moeder in een televisie-uitzending dat ze heel verdrietig was omdat ze haar dochter verloor van wie ze zoveel hield, maar ze wilde ook de moordenaar van haar dochter ontmoeten om hem te vergeven en van hem te houden.

In werkelijkheid werd deze uitzending bekeken door de moordenaar in de gevangenis. Toen hij de woorden van de moeder hoorde, huilde de moordenaar en kon niet geloven dat de moeder hem wilde vergeven en liefhebben die zijn dochter op sadistische wijze had vermoord. Uiteindelijk werden beiden tot een ontmoeting gebracht door de politie.

Toen de moeder werd gevraagd waarom ze de moordenaar van haar kind wilde vergeven en liefhebben. Zij antwoordde: “Elke week ga ik naar de kerk en daar wordt geleerd dat God onze zonden heeft vergeven en van ons houdt. Ik heb persoonlijk Gods grote genade van vergeving en liefde in mijn leven ervaren. Daarom ben ik ook geroepen om iedereen te vergeven en lief te hebben, inclusief mijn vijanden. Als ik de moordenaar van mijn kind niet wil vergeven en liefheb, dan is het nutteloos om naar de kerk te gaan.”

Niet veel Christenen, die correct reageren, zoals in het voorgaande verhaal van de moeder. De moeder heeft natuurlijk een hekel aan de gruwelijke acties van de moordenaar van haar dochter, maar ze heeft van God de mogelijkheid gekregen om degene die haar dochter op sadistische wijze heeft vermoord te vergeven en lief te hebben. We zijn er zeker van dat het niet de grootheid en kracht van de moeder is, maar de kracht van Gods genade.

In deze realiteit van het leven, hoe vaak doen we, wanneer we iemands wandaden haten, kunnen we het maar niet laten om die persoon ook te haten. Sterker nog, niet zelden nodigen we andere mensen uit om die persoon ook te haten. Er is dus eigenlijk een verschil tussen het maken van een waardeoordeel met betrekking tot de daden of issues (problemen) en een veroordelende houding gericht op de persoon. "Haat de zonde, maar heb de zondaar lief." Dit is wat de Heer Jezus onderwees.

Broeders en zusters, aanstonds zullen we het sacrament van de Heilig Avondmaal ontvangen. Door het brood dat het lichaam van Christus vertegenwoordigt en de wijn die het bloed van Christus vertegenwoordigt, worden we herinnerd aan Christus' offer en dood aan het kruis, zodat onze zonden verlost en vergeven kunnen worden. Christus was bereid Zijn leven te geven om de schuld voor onze zonden te betalen, omdat Zijn liefde voor ons zo groot is.

Psalm 103 in vers 8 tot vers 11 zegt dit: “God is barmhartig en genadig, lankmoedig en overvloedig in standvastige liefde. Hij eist niet altijd, en Hij koestert niet altijd wrok. Hij heeft niet voor ons gedaan naar onze zonden, en Hij heeft ons niet beloond naar onze ongerechtigheden, maar zo hoog als de hemelen boven de aarde, zo groot is Zijn standvastige liefde voor degenen die Hem vrezen...'

Dierbare broeders en zusters van de Heer Jezus, Als mensen die gered zijn en hun zonden zijn vergeven, zijn we geroepen om Gods genade te delen met onze medemensen, wie ze ook zijn. Overal om ons heen zijn er zoveel mensen die dorsten en hongeren naar Gods genade. Genade wordt niet alleen gedeeld met goede daden, maar ook met de bereidheid om degenen die ons pijn hebben gedaan te vergeven. Willen we Gods genade geven en delen met anderen als een vorm van uiting van dankbaarheid voor Gods genade die we in ons leven hebben ervaren?

In 1987 werd door een IRA-bom (Irish Republican Army) Gordon Wilson en zijn twintig jaar oude dochter onder dik puin begraven. De dochter stierf en alleen Gordon overleefde. Hij zei over de bommenwerpers: "Ik heb mijn dochter verloren, maar ik koester geen wrok... Ik zal vanavond en elke avond bidden dat God hen genadig zal zijn." Gordons opmerkingen trokken de aandacht van de massamedia. Door het verdriet van een man en een vader kan de wereld een sprankje hoop zien door het wonder van genade. God zegene ons allemaal.

AMEN.