Matteüs 8:1-4
Geliefde broeders en zusters in de Here Jezus,
Hebben jullie ooit iemand gezien die aan lepra lijdt?
Lepra is een chronische infectieziekte die wordt veroorzaakt door de leprabacterie (mycobacterium leprae) die wordt overgedragen via de ademhaling. De ziekte treft vooral de huid, perifere zenuwen, slijmvliezen van de bovenste luchtwegen en ogen.
De bacteriën kunnen ervoor zorgen dat het getroffen gebied het vermogen om aanraking en pijn te voelen verliest. Indien onbehandeld, kan zenuwbeschadiging leiden tot stijfheid in de handen en voeten, verkorte vingers en kan men de oogleden niet goed sluiten, met levenslange invaliditeit tot gevolg.
Tegenwoordig kan lepra worden behandeld en genezen. Zolang je je altijd de twee belangrijkste sleutels bij de behandeling van deze ziekte herinnert, namelijk niet te laat komen voor een doktersonderzoek en gedisciplineerd zijn tijdens de behandeling. Door vroege diagnose en behandeling kan invaliditeit als gevolg van lepra worden voorkomen.
In Indonesië, vooral in bepaalde gebieden, zijn er nog steeds veel mensen met lepra. Volgens gegevens van de WHO staat Indonesië op nummer 3 in de wereld, wat betreft het aantal mensen met lepra. We zijn dankbaar dat er op dit moment een promovendus is die aan de Erasmus Universiteit Rotterdam onderzoek doet naar lepra. Het doel van dit onderzoek is om de factoren te achterhalen die hebben bijgedragen aan de vertraging in de opsporing van lepragevallen. Als lepragevallen zo vroeg mogelijk worden gevonden, kunnen leprapatiënten worden behandeld om invaliditeit te voorkomen en de overdracht van lepra in de gemeenschap te stoppen.
Broeders en zusters, in onze passage werden mensen die in die tijd door lepra waren getroffen als onrein beschouwd. In het Oude Testament vertelt het boek Leviticus in hoofdstuk 13-14 uitgebreid over melaatsheid. Het kan, volgens het boek Leviticus, mensen, kleding en huizen treffen. De melaatse in die tijd, "moet zijn kleren scheuren, zijn haar los laten hangen, baard en snor bedekken en “Onrein, onrein!” roepen... Als onreine moet hij apart wonen en buiten het kamp verblijven.” (Lev 13:45-46)
Mensen met lepra werden verbannen binnen de samenleving. Ze werden gestigmatiseerd en ervoeren discriminatie. Laten we eens kijken naar de beelden van de kolossale film "Ben Hur", de scène waarin Juda, het personage van Ben Hur, volgens de tradities en overtuigingen van die tijd de mensen van wie hij het meest hield, namelijk zijn moeder en zuster die lepra hadden en verbannen leefden in een grot.
Broeders en zusters, de bepalingen in het boek Leviticus met betrekking tot melaatsheid voelen voor degenen onder ons die vandaag leven natuurlijk erg wreed aan. In die tijd werd melaatsheid beschouwd als Gods straf voor de zonden van de betrokken persoon. We kunnen ons het lijden voorstellen van iemand die lepra had. Hij leed niet alleen aan fysieke pijn, maar zijn leven had ook te lijden onder het feit dat hij in de samenleving oneerlijk werd beoordeeld en behandeld.
Geliefde broeders en zusters in de Here Jezus,
We kunnen begrijpen dat in onze passage de persoon die ziek is van melaatsheid zo graag Jezus wil ontmoeten en hiernaar verlangt. Hij wil genezing en herstel ervaren. Daarom wordt er gezegd dat hij, toen hij Jezus ontmoette, neerboog en Hem aanbad. In Marcus' versie van het evangelie staat: ”Hij smeekte Hem om hulp en zei, terwijl hij op zijn knieën viel: Als u wilt, kunt u mij rein maken."
We zien hier een uitdrukking van het buitengewone geloof van de melaatse. We kunnen vermoeden dat de melaatse misschien alleen van Jezus had gehoord, maar hem nooit had ontmoet. Maar zodra hij Jezus ontmoette, geloofde hij onmiddellijk dat Jezus hem kon genezen. De zinsnede "als u wilt" heeft dezelfde betekenis als de uitdrukking "uw wil geschiede" in het Onze Vader.
De persoon dwong niet, maar gaf zich volledig over aan God. Onze Heer dwingt ons in feite ook nooit. Die keuze laat hij aan ons over. De Heer Jezus volgen is een levenskeuze. Zijn we bereid te geloven en ons aan Hem over te geven? Dat is wat de melaatse deed.
Geliefde broeders en zusters in de Here Jezus,
Wat was de reactie van Jezus op de smeekbede van de melaatse? In vers 3 staat: "Jezus strekte zijn hand uit, raakte hem aan en zei: ‘Ik wil het, word rein.’” Dat Jezus een melaatse aanraakte was een gedurfde daad en zeer controversieel. Waarom? Door deze actie, tegen gebruiken, tradities, gewoonten of de wet van Mozes in, die al meer dan 500 jaar van kracht was. Door een melaatse aan te raken, "overtrad" Jezus de wet, omdat niemand een onreine persoon mocht aanraken.
Het verhaal van de genezing van een melaatse in het evangelie van Matteüs, wordt geplaatst na "Jezus' Bergrede". Door middel van 'Jezus' Bergrede' wil de auteur van het evangelie van Matteüs Jezus introduceren als een persoon die de Wet niet wil afschaffen, maar deze vervult. Door het verhaal van de genezing van een melaatse, wordt Jezus geïntroduceerd als de "nieuwe Mozes", dat wil zeggen als een wetgever buiten de oude wet van Mozes. Jezus vervulde de oude wet en maakte er een nuttig en heilzaam instrument van voor de mensheid, fysiek en spiritueel.
Waarom wilde Jezus de man aanraken? Omdat Jezus wilde bewijzen dat Hij goddelijke macht had. De wet moest zich ook aan Hem onderwerpen. Daarom zei Jezus: "Ik wil het, word rein." Onmiddellijk werd de man gereinigd van zijn melaatsheid. Toen stuurde Jezus de man die melaats was naar de priester om een certificaat van zijn reinheid of genezing te verkrijgen, zodat hij het offer kon brengen dat door Mozes in het boek Leviticus werd geboden en vereist. Dit toont aan dat Jezus de oude wet respecteerde en niet tegenwerkte.
Geliefde broeders en zusters in de Here Jezus,
Wat Jezus deed, hij genas niet alleen de man, maar verwijderde ook zijn "onreinheid" en bracht de zieke man terug naar het midden van de samenleving die hem had geëxcommuniceerd. Jezus realiseerde zich dat mensen die officieel door de samenleving waren verbannen, ook formeel moesten worden hersteld.
De melaatse wist dat Jezus echt van hem hield. Want toen niemand hem wilde aanraken, werd hij wel aangeraakt door Jezus. In Marcus 1:41, voordat Jezus de man aanraakte, werd er gezegd: "Jezus kreeg medelijden”. Broeders en zusters, als we echt van iemand houden, willen we die liefde natuurlijk niet alleen met woorden laten zien, maar ook met onze echte daden.
Er is een waargebeurd verhaal dat zich in India heeft afgespeeld. Twee niet-christenen gingen naar een ziekenhuis in India. Hun lichamen waren bedekt met wonden, dus ze stonken vreselijk. Een verpleegster die christen was, zorgde elke dag voor hen. Zij maakte de wonden schoon en sprak elke avond met de twee zieken. Voordat ze het ziekenhuis verlieten, zei een van hen tegen de verpleegster: "In het dorp hoorden we over uw religie, hier hebben we het zelf gezien en ervaren."
Onze aanwezigheid als Zijn kerk in het midden van deze wereld, is eigenlijk ook geroepen om deel te nemen aan Gods werk, het genezen en herstellen van de "lepra" die ons leven als gemeenschap nog steeds besmet. Zijn er niet nog steeds veel mensen om ons heen die "melaats zijn"? Het betekent niet mensen die lichamelijk ziek zijn van lepra, maar degenen die “melaats” worden gemaakt of worden behandeld als melaatsen, wier bestaan als natie, ras, status of religie wordt gestigmatiseerd en gediscrimineerd of niet eerlijk wordt behandeld in de samenleving.
Geliefde broeders en zusters in de Here Jezus,
Door het verhaal van de genezing van de melaatse liet Jezus zien dat Gods liefde zo groot is voor ons, zondaars. Het bewijs van Gods liefde wordt aan ons getoond, doordat Jezus Christus zichzelf gaf en bereid was om aan het kruis te sterven om de mensheid en deze wereld te verlossen en te redden. Straks ontvangen we het sacrament van het Heilig Avondmaal.
Het brood dat we zullen eten vertegenwoordigt het lichaam van Christus dat voor ons gebroken is en de wijn die we zullen drinken vertegenwoordigt het bloed van Christus dat vergoten werd voor onze zonden. Jezus' aanraking van de melaatse was een uitwendig teken en bewijs van Zijn liefde. Evenzo is het Avondmaal van de Here het bewijs van Gods liefdesdaad voor ons, zondaars.
Willen we genezing en herstel van leven ervaren? Laten we met nederigheid en verlangen voor God komen en met geloof bidden: "Heer, als U wilt, kunt U mij genezen en herstellen". God zegene ons allemaal.
AMEN.