Handelingen 16:25-40.

Geliefde gemeente. Soms vindt er een vreemde gebeurtenis plaats, dat een groep mensen die op een openbare plek samenkomt, plotseling iets ongebruikelijks doet en daarna weer snel uiteenvalt. Meestal is het in de vorm van zingen of dansen. Dat wordt een Flashmob genoemd. Zullen we een Flashmob bekijken vanuit het winkelcentrum ‘Magna Plaza Amsterdam’?
https://www.youtube.com/watch?v=qpTFq16glGU (t/m minuut 1:40).
Wat bijzonder is dat. Een onverwachte gebeurtenis, onverwachte plaats, tijd, en repertoire.

Maar kunt u zich voorstellen dat mensen een vreugdevol lied zingen in de gevangenis? Terwijl de gevangenis waarschijnlijk toch de plaats is waar het meest wordt geklaagd en gevloekt? Dat gebeurt wel in onze Schriftlezing. Paulus en Silas zingen terwijl ze gevangen zitten. Zingen in een tijd van crisis!

Hoe is deze crisis gekomen? Paulus en Silas zijn volop bezig in dienst van Gods Koninkrijk. Er gebeuren bijzondere dingen. Een meisje dat al jaren als slavin wordt uitgebuit, omdat ze kan waarzeggen, wordt door hen bevrijd van die waarzeggende geest. Het slavinnetje dat Paulus en Silas ontmoeten is voor haar eigenaars een soort melkkoe. Door haar verdienen ze veel geld. Totdat Paulus de waarzeggende geest in het meisje wegjaagt, met deze woorden: ‘Ik beveel je in de naam van Jezus Christus: verlaat haar!’ En dat gebeurt. De boze geest verlaat het meisje. Het meisje ontvangt Gods genezing en heling! Zij wordt bevrijd: van waarzeggerij en van uitbuiting. Zo mogen we ook in de naam van Jezus bevrijding uitroepen voor mensen die gebonden zijn door kwade geesten. ‘Bevrijdingspastoraat’ wordt dit ook wel genoemd. Maar tegelijkertijd zwijgen we niet als mensen uitgebuit worden, want mensenhandel of moderne slavernij is nog steeds aanwezig anno 2022.

Als het meisje bevrijd is, worden haar eigenaars erg kwaad. Ze zorgen voor een volksoproer, Paulus en Silas krijgen stokslagen en even later zitten ze daar: in de gevangenis, in de binnenste kerker, met hun voeten vast in het blok. En dan wordt het nacht.

Daar zitten ze dan, als leerlingen van Jezus. Ze hebben bevrijding uitgeroepen, maar ze missen nu zelf hun vrijheid. Ze zijn weggestopt voor de buitenwereld. Ergens in een stinkende kerker. Maar deze twee mannen, Paulus en Silas, laten zich echter niet uit het veld slaan. Midden in de nacht gaan ze bidden. Ze zoeken contact met de Heer.

In dat gebed krijgen ze nieuwe kracht. Dat moet wel, want ze gaan zingen. Vers 25: ‘Om middernacht waren Paulus en Silas aan het bidden en zongen ze lofliederen voor God...’ Als je verbonden bent met God, dan wordt je leven gedragen door hoop. Er is altijd hoop! En als je dan in een crisis terechtkomt, als alles tegenzit, dan val je terug op God. En Hij geeft je toch, ondanks alles, een lied in je mond. Zingen tilt je uit boven de omstandigheden. Zingen brengt je heel dicht bij God. Zélfs al zit je muurvast in een stikdonkere cel.

Paulus en Silas laten hier zien hoe je leeft uit hoop, als je God kent, en die hoop, die heeft uitstraling. Zo staat het verder in vers 25: ‘...De andere gevangenen luisterden aandachtig naar hen.’ Dit moeten mensen geweest zijn vol wanhoop, vol doodsangst, vol berouw als ze inderdaad misdaden hadden gepleegd. En dan, opeens, midden in de nacht, horen ze mensen zingen! Dit is zó bijzonder! Zó hoopvol. Zo positief. Zo wonderlijk. Dit moet voor die hopeloze gevangenen een moment geweest zijn van intense verbazing.

Durf dan te geloven! Houdt het geloof niet voor jezelf. Durf je geloof te uiten! Durf te getuigen! Want er zijn veel meer mensen op zoek dan je denkt. Als je van je geloof deelt, dan zul je het zien: er zijn altijd mensen die je afkraken, maar er zijn ook altijd mensen die meer willen weten! Mensen die hoop zoeken te midden van het donker van deze wereld.

God luistert naar het gebed en loflied van Zijn kinderen. God geeft verrassend antwoord aan Paulus en Silas. Er komt een aardbeving. En de deuren van de gevangenis vliegen open! Onvoorstelbaar! Maar voor de gevangenbewaarder, de cipier is dit een nachtmerrie. Dat moet wel betekenen dat de gevangenen ontsnapt zijn! En als dat waar is, dan wordt hij daarop afgerekend! Dit kost hem de kop! (Vgl. Hand. 12:19). Wellicht is dit de grootste crisis in zijn leven. Hij is zo wanhopig. Hij ziet geen enkele uitweg, geen perspectief. Hij denkt maar één ding: ‘Ik heb gefaald, ik ga de dood tegemoet!’ Hij pakt zijn zwaard en staat op het punt om zelfmoord te plegen.

En dan, opeens, klinkt die stem door het donker: ‘Doe uzelf niets aan, we zijn immers nog allemaal hier!’ Paulus geeft om die cipier. Paulus wil niet dat er iets ernstig gebeurt met de cipier. Ondanks dat Paulus eerder misschien slecht werd behandeld door hem. Paulus heeft hart voor hem. Paulus weet dat door deze crisissituatie, de cipier die meestal de gevangenen bewaakt, nu juist ‘gevangen’ zit in angst en wanhoop. Iedereen heeft zijn breekpunt. Ook die stoere cipier.

Hier, in het leven van deze wanhopige man, wordt licht aangestoken! Hij valt bevend voor Paulus en Silas op de grond, brengt hen naar buiten en vraagt: ‘Zegt u mij, heren, wat moet ik doen om gered te worden?’ Is dat ook niet de noodroep van elke crisis, in één zin? Ook het antwoord van Paulus bestaat uit één zin. Kort en krachtig is het Evangelie verkondigd: ‘Geloof in de Heer Jezus en u zult gered worden, u en uw huisgenoten.’

Daar, in Filippi, gebeurt het wonder: die hele groep mensen, de gevangenbewaarder met al zijn huisgenoten, ze komen tot geloof! De cipier maakt een crisis mee. En even leek het erop dat deze crisis hem fataal zou worden. Maar tóén bleek dat deze crisis voor hem een kans was, een kans om Jezus Christus, de Verlosser te leren kennen. De levende God nam de crisis in Zijn handen en liet er Zijn zegen uit voortkomen. Genezing en heling vinden plaats in het leven van deze cipier. Zijn relatie met God is hersteld. Zijn zonden zijn schoongewassen. Hij is bevrijd. De ware toekomst voor hem is geopend. En midden in de nacht wordt zijn hele familie gedoopt.

Er gebeuren nog bijzondere dingen. Als God je leidt door de crisis heen, brengt God de mensen ook dicht bij elkaar. Het is niet alleen Paulus die de cipier dient (door het Evangelie te delen), maar de cipier dient Paulus en Silas ook. Dus elkaar dienen. Wat doet de cipier? Hij brengt Paulus en Silas thuis. Hij verzorgt hun wonden. En Hij maakt ook een maaltijd klaar. Het is één en al vreugde! Terwijl de hele stad ongetwijfeld in rep en roer is door de aardbeving, terwijl overal rumoer is en lawaai, wordt hier, in dit huis, feest gevierd!

Geliefde gemeente. Vandaag staat onze dienst in het teken van het jaarthema GKIN 2022 “De kerk waar genezing en heling plaatsvindt”. In deze tweede prekenserie wil het Ministerium in het bijzonder benadrukken de rol van de kerk om Gods genezing en heling te brengen: in de relatie met God, met de naaste, en met de schepping. Holistiche of totale herstel dus. Zoals het kruis dat zowel verticale lijn als horizontale lijn heeft.

Vandaag luidt ons thema: ‘De rol van de kerk om Gods genezing en heling te brengen- in de relatie met God.’ Net als Paulus en Silas, zullen wij als kerk, als gelovigen niet gespaard worden van de crisis. Maar laten we zoals Paulus en Silas zijn. Focus niet op de omstandigheid. Focus niet op onszelf, op onze eigen kracht en mogelijkheid. Focus op Christus, het Hoofd van de kerk. Blijf in verbinding met Hem. Blijf zingen in de crisis! Heb vertrouwen. God heeft alles in Zijn handen. God’s wegen zijn ondoorgrondelijk. Houd de hoop levend, want de hoop is als een anker die je niet ziet, maar die houvast geeft. De eerste rol van de kerk is dus: houdt vast aan het geloof en houdt de hoop levend!

De tweede rol van de kerk is: houd van de mensen zoals God van hen houdt! Geef om de mensen te midden van hun worstelingen. Sta hen bij. Net als Paulus die de cipier tegenhoudt om zichzelf wat aan te doen. Dit betekent dus niet alleen geven om de mensen in de geestelijke behoefte, maar de totale mens: lichaam, ziel en geest.

De derde rol van de kerk is: wijzen naar Jezus! Jezus is de hoop voor de wereld! Zoals Hij zegt in Johannes 10:10: ‘Ik ben gekomen om hun het leven te geven in al zijn volheid.’ Wijs niet naar jezelf. Wijs niet naar mensen. Wijs niet naar de situatie. Wijs naar Jezus! Wees zo vrijmoedig om anderen te vertellen over Jezus, om te getuigen van onze Heer!

27 augustus 2022 j.l., bracht mw. Ursula von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie, een bezoek aan de oecumenische gemeenschap Taizé in Frankrijk en ging daar met jongeren in gesprek. Daar sprak ze over het gebruikmaken van je talenten voor een vreedzame, duurzame en solidaire wereld. Zij baseert dat op de gelijkenis van Jezus over de talenten.

Zij deelde over de crises c.q. belangrijke hedendaagse uitdagingen, in het bijzonder in Europa: 1. Oorlog in Oekraïne en waarom de EU Oekraïne steunt. 2. Duurzaamheid en klimaatdoelen, 3. Solidariteit tussen verschillende generaties. In de afgelopen jaren (pandemie) hebben de jongeren ons veel geleerd, bijvoorbeeld door tijdens lockdowns voor ouderen te zorgen. Juist in deze onzekere tijd is de inzet van jongeren prijzenswaardig.

Drie grote uitdagingen. Inderdaad. Wij zien ook dat de brandstofprijs en gasprijs flink stijgen vanwege de Russische invasie in Oekraïne. De inflatie loopt op en alles is duurder geworden en steeds meer mensen hebben het moeilijk om rond te komen. Crisistijd dus!

Tijdens het gesprek werd mw. von der Leyen ook gevraagd door een jongere over de rol van het geloof in haar politieke beslissingen. Vrijmoedig beantwoorde zij deze vraag. “God is altijd daar naast mij. Het geloof heeft mij gevormd zoals ik nu ben... Zoals in de gelijkenis van de talenten moeten we op een dag verantwoording afleggen over alles wat we hebben gedaan.... Er zijn dagen dat het probleem in het leven zo groot en beangstigend. Maar deze woorden herinner ik altijd: ‘Je kunt niet dieper vallen dan in Gods eigen hand’. En dit geef je mogelijkheid om weer op te staan en vooruit gaan. God zorgt voor je. God beschermt je wat er ook gebeurt.” Wat een bijzondere getuigenis is dit.

Geliefde gemeente. De Heer Jezus is gekomen in deze gebroken wereld, de wereld die niet vrij is van crisis. Jezus is gestorven aan het kruis en opgestaan om de wereld te redden, om de mensen te verlossen van de zonden, om de relatie tussen God en mensen te herstellen. Laten we als Zijn kerk vrijmoedig onze rol nemen om Zijn genezing en heling te brengen.

Amen