Broeders en zusters, geliefd door de Here Jezus Christus,
Allereerst sta mij u allen te begroeten: ‘Vrolijk kerstfeest, de geboorte van onze Heer Jezus Christus, de Zoon van God in 2021'.
Ook al bevindt de hele wereld zich momenteel in een onzekere situatie als gevolg van de Covid-pandemie, we danken de Heer want wij mogen deze laatste zondag van 2021 tegelijkertijd de regionale kerst van regio Rijswijk-Den Haag vieren in deze online dienst.
We zijn ook dankbaar dat we mee mogen genieten van interessante toneelstukjes van onze broeders en zusters uit regio Rijswijk-Den Haag. Wat hebben ze het goed gedaan zeg! Ze beschrijven de realiteit van het leven te midden van de Covid-19-pandemie met een zeer actuele thema's. Scènes die ons allemaal aan het lachen maken, verdrietig maken en misschien zijn er ook situaties die we zelf meemaken.
Van alle beschreven situaties in deze toneelstukjes en die we zelf hebben meegemaakt, kan ik me dus voorstellen dat we bang worden, twijfelen, ontmoedigd raken, de hoop verliezen en worstelen met het geloof door alle beperkingen die wij moeten ondergaan. Wanneer zal dit allemaal eindigen? De vraag is nu hoe we al deze moeilijke realiteiten van het leven zien in het licht van het kerstthema van vandaag: 'De geboorte van Jezus brengt hoop'.
Het verhaal van Jezus’ geboorte in Lucas evangelie moet beslist een kostbare betekenis hebben, dat bijna twintig eeuwen wordt het gelezen, overdacht en verkondigd. Wat is er interessant aan dit verhaal?
Het is een verhaal over mensen die op reis zijn gegaan, niet vrijwillig, maar omdat over hen besloten is. Het gaat om een volkstelling, die een keizer uitschrijft om greep over zijn onderdanen te behouden.
Zo zijn Jozef en zijn hoogzwangere verloofde op weg naar de plaats van zijn voorouders. Hij moet zich daar laten inschrijven omdat de keizer tot een volkstelling heeft besloten. Zij komen in Bethlehem aan, maar zijn daar niet de enigen. Het is er druk en vol. Er is geen plaats meer te vinden en ze vinden een onderkomen in een schuur en daar is de tijd voor Maria om het Kind ter wereld brengen.
Lucas, de evangelist die dit oude verhaal vertelt, wil zijn hoorders en lezers de ogen en oren openen voor nog een andere geschiedenis dan die kleine van de gewone mensen en die grote van de machthebbers zoals keizer maar de geschiedenis van God met deze wereld. En Hij wil nieuwe hoop wekken, dat het écht anders kan worden. God schrijft Zijn geschiedenis over de mensengeschiedenis – de kleine én de grote – heen.
De keizer dacht nog meer greep te krijgen op zijn rijk en onderdanen, maar hij vergist zich: de maatregel dient een heel ander doel, namelijk redding en bevrijding door de komst van Gods Gezalfde. Wat voor Lucas vooral telt is dat door deze keizerlijke maatregel een oude profetie bewaarheid wordt: de Messias wordt geboren in Bethlehem, de stad van David.
Over de geboorte van het Kind in Bethlehem wordt aan het adres van herders, die in de nacht de wacht hielden bij hun kudden op het veld. ‘Vandaag is in de stad van David voor jullie een redder geboren.’ Een Redder, een Bevrijder. Het einde is in zicht, het einde van de onderdrukking en de ellende. Het zijn woorden waarin een oud verlangen tot vervulling komt, de komst van Gods Gezalfde, waarover de profeten gesproken hebben. Dat aan onheil en onrecht, aan geweld, onderdrukking en wanhoop, ja zelfs aan ziekte en dood eenmaal een einde zal komen. Dat God op aarde zal komen om recht te zetten en recht te doen, om te helen en te vernieuwen. Dat de aarde zal worden zoals God haar heeft bedoeld.
De Redder, de Heiland, de Heelmaker van mensen en dingen, Hij is niet meer alleen een belofte, maar ons bestaan binnen gekomen. Het oude verlangen, dat diep verborgen in de harten van zovele mensen leeft, weer tot leven. Geen wonder dat hemelse engelenkoren in een spontane lofzang uitbreken: ‘Eer aan God in de hoogste hemel en vrede op aarde voor alle mensen die Hij liefheeft.’
Broeders en zusters,
Dit is de vervulling van Gods belofte die eeuwen daarvoor uitgesproken over de geboorte van een kind door profeet Jesaja. Het waren de donkere dagen waarin de profeet Jesaja leefde, lang voordat Jezus werd geboren. Het kleine rijk van Juda is door de grote wereldmacht Babel onder de voet gelopen, vele inwoners van dorpen en steden zijn gedeporteerd.
Hij zegt over de geboorte van een Kind: “De jonge vrouw is zwanger, zij zal spoedig een zoon baren en hem Immanuël noemen” (Jes. 7,14); Een ander tekst: ‘Een kind is ons geboren, een zoon is ons gegeven; de heerschappij rust op zijn schouders. Deze namen zal hij dragen: Wonderbare raadsman, Sterke God, Eeuwige vader, Vredevorst’ (Jes.9:5).
In deze teksten komt de betekenis van Kerst naar boven: God vervult de belofte door mens te worden; Hij laat zijn volk niet in de steek, Hij komt naderbij tot op het punt dat Hij zich ontdoet van zijn goddelijkheid. Op deze manier toont God zijn trouw en luidt Hij een nieuw Rijk in, dat nieuwe hoop geeft aan de mensheid.
In dit Kind zien ze de verwezenlijking van de beloftes en hopen ze dat de redding van God eindelijk is gekomen voor ieder van hen. Wie vertrouwt op de eigen zekerheden, vooral de materiële, verwacht niet de redding van God. Laten we dit goed in onze oren knopen: onze zekerheden zullen ons niet redden; de enige zekerheid die ons redt is die van de hoop in God.
Broeders en zusters,
Wanneer we spreken over hoop, verwijzen we vaak naar iets dat niet in de macht van de mens ligt en dat niet zichtbaar is. Inderdaad, dat waarop wij hopen stijgt uit boven onze krachten en onze blik. Maar De Kerst van Christus, dat de verlossing inluidt, vertelt ons over een andere hoop, een betrouwbare, zichtbare en begrijpelijke hoop, want de basis ervan ligt in God en alleen in Hem.
Broeders en zusters,
Paulus bevestigd dat de bron van alle hoop is liefde in 2 Thessalonicenzen 2:16-17. God had ons lief. Daarom gaf Hij ons ‘een blijvende troost en goede hoop, uit genade’. Vergeet nooit broeders en zusters dat de allerhoogste kracht die achter het universum staat, de liefde van God is. God is een Vader, en als we God kennen als Vader, dan hebben we deze hoop. Samen met de hoop komt er een steun/troost die de tijd overstijgt. Onze verwachtingen, onze vooruitzichten, de dingen waar we van genieten, ze blijven niet beperkt tot dit korte tijdsbestek.
Hopen betekent voor de christen dus de zekerheid dat hij op weg is met Christus naar de Vader die op ons wacht. Deze hoop die het Kind van Bethlehem ons geeft, geeft ons een doel, een goede bestemming in het heden, de verlossing van de mensheid, de redding voor wie zich toevertrouwt aan de barmhartige God.
Broeders en zusters, geliefd door de Heer,
Zoals God eenmaal een woord sprak: licht, en het werd licht, zo spreekt Hij opnieuw, nu in de geboorte van dit Kind, en zegt daarmee tot alle mensen: deze wereld van macht, onrecht en geweld zal het niet redden; Ik kom om te redden uit nood en schuld en dood.
Al die dingen waar mensen onder gebukt gaan en zuchten, van gisteren en vandaag, van elders een veilig heenkomen moeten zoeken, van ziek worden en moeten sterven, van schuldig worden aan elkaar, van elkaar tekort doen en tekort gedaan worden, dat al die dingen niet eindeloos zullen doorgaan; al die dingen waar je zo machteloos tegenover staat en die je ook zo moedeloos maken. Dat allemaal heeft niet het laatste woord en trekt niet aan het langste eind.
De christelijke hoop drukt zich uit in het lof en het dankwoord aan God die zijn Rijk van liefde, van rechtvaardigheid en van vrede heeft ingeluid. De bron van christelijke hoop is de Bijbel en het kan voorkomen dat wij vervallen tot somberheid en cynisme. Wij moeten juist nu als gelovigen elkaar niet ontmoedigen maar bemoedigen. Niet demotiveren maar juist motiveren met hoopvolle verhalen.
Broeders en zusters,
De geboorte van Jezus brengt hoop. Zijn ze sterk genoeg om ons vandaag en de dagen die komen te inspireren en moed, spirit en kracht te geven om het vol te houden te midden van deze pandemie? Kunnen we ons geloof erop bouwen?
De kerk leeft niet alleen van het kerstfeest, maar viert straks ook Pasen en Pinksteren. De Redder van de wereld overwint de dood en staat op als een belofte voor allen die in Hem geloven. En zijn Geest zal mensen inspireren om achter Hem aan te gaan, zijn woorden na te zeggen en na te leven. En met vallen en opstaan, soms met volle overtuiging, dan weer zoekend en aarzelend doen zij de ervaring op: in dit Kind, Jezus Christus is God zelf ons bestaan binnengekomen;
Wanneer de coronatunnel helaas langer lijkt te zijn dan gehoopt mogen we weten dat deze tunnel niet oneindig is. Wanneer u zich alleen en eenzaam voelt, wanneer u de impact van de lockdown hebt voor uw werk, relatie, studie of financiën, psyché of als u ziek bent, weet dat er licht is aan het einde van de tunnel, ook al moeten wij misschien nog wat langer wachten.
Weet dat in een heel moeilijke situatie, wat het ook mag zijn, wij niet alleen zijn, wij gaan niet alleen; Hij gaat met ons mee, in en door alle dingen – God, is Immanuel, God met ons. Er is eeuwige hoop want een Kind is ons geboren! Gezegende Kerst en Nieuwjaar 2022 met heel veel hoop aan iedereen!
Amen.