Genesis 3: 6-13
Geliefde gemeente van onze Heer Jezus Christus,
1.
God heeft vanaf de schepping de wens gehad dat wij in intimiteit met Hem zouden leven. We zijn geschapen als relationele mens en de manier waarop Hij ons gevormd heeft, is met veel liefde gedaan. Hij heeft ons gevormd naar Zijn beeld en gelijkenis, blies Zijn levensadem in ons, zegent ons en geeft de aarde om te bewonen en er voor zorgen. God wil ook dat we een nauwe relatie hebben met Hem, onze naasten en de hele schepping van het universum en alles wat er in zit.
Deze intieme God-mens relatie is duidelijk zichtbaar in heel de Bijbel het Oude- en het Nieuwe Testament. In al deze intieme relaties gaat het initiatief altijd van God uit om Zijn liefde en genade aan de mens uit te drukken hoewel de mens de neiging heeft zijn eigen weg te kiezen en niet altijd trouw kan zijn aan Hem zoals duidelijk blijkt uit Genesis 3.
2.
Broeders en zusters,
Het begon allemaal zo mooi… De mens en zijn vrouw mochten wonen in de Tuin van Eden. Die plaats wordt ook weleens het Paradijs genoemd, omdat het er zo goed was. Ze hadden alles wat hun hartje begeerde en kwamen niets tekort. De mens en zijn vrouw mochten alles eten wat de tuin opbracht – met één uitzondering. In het midden van de tuin stond een bepaalde boom waarvan ze de vruchten niet mochten eten. God had de mens en zijn vrouw duidelijk verboden om de vruchten van die ene boom zelfs maar aan te raken. En God had hen ook gewaarschuwd wat er zou gebeuren als ze dat toch zouden doen: daar zou de dood op volgen. Toch at de vrouw wat van die heerlijk uitziende vruchten. Daarna gaf ze wat aan haar man, en ook hij at ervan. De mens en zijn vrouw maakten dus bewust de keuze om in te gaan tegen wat God hun had gezegd.
Als de mens tegen God ingaat en de grens overschrijdt betaalt hij daarvoor een hoge prijs. Er ontstaat schade in relaties. Er ontstaat iets van vervreemding, verwijdering, afstand tussen mensen en God. De mens is bang, schaamt zich en begint zich te verstoppen en neemt afstand van God. Er is een diepe kloof tussen hen gekomen door zonde zoals deze afbeelding toont.
Broeders en zusters,
Genesis 3 gaat niet alleen over de twee eerste mensen toen. Dit verhaal laat zien wat er ieder iedere dag gebeurt als wij onze grenzen overschrijden en toegeven aan mateloosheid. Er gaat meer kapot, bijvoorbeeld tussen mensen onderling. De mens en zijn vrouw beginnen elkaar verwijten te maken. In plaats van een die bij de ander past worden man en vrouw rivalen, vijanden. Hier ligt de kiem voor allerlei vormen van het kwaad, vervreemding tussen mensen, rassen, sociale klassen etc.
Zoals het geweld dat sinds vorige week zaterdagavond op verschillende plaatsen in Nederland plaatsvond, waardoor de regering en de bevolking versteld stonden van wat er gebeurde.
Terug naar Genesis 3. We denken misschien de alwetende én machtige God kan de mens en zijn vrouw met een bliksemschicht uit de hemel vernietigen. Maar dat doet Hij niet. In plaats van de aarde met de grond gelijk te maken en helemaal opnieuw te beginnen, zoekt Hij de mens op. Dat is onze God die van mensen houdt. Hij zoekt contact met mensen en wil een relatie met hen hebben.
We lezen in vers 8: Toen God, de HEER, ‘in de koelte van de avondwind’ door de tuin wandelt, verborgen de mens en zijn vrouw zich voor Hem tussen de bomen. Door de tuin wandelt is geen blokje om lopen of wandelen. Er staat een vorm van het werkwoord ‘gaan’ en het betekent zoiets als heen en weer gaan met de bedoeling om de mens, Adam tegen te komen. Het wandelen van God is onderweg zijn ergens naar toe. Hij is onderweg naar de mens (Hebreeuws: Adam) en roept hem uit zijn schuilplaats tevoorschijn.
De mens en zijn vrouw verborgen zich maar God de HEER, riep de mens: ‘Waar ben je?’.
Dit is de eerste vraag in de Bijbel en de eerste roeping van de mens. Adam (‘mens’ betekent dat), mens waar ben je?
De vraag kan letterlijk opgevat worden: ‘Waar heb je jezelf verborgen?’, maar ook figuurlijk: ‘In welke toestand verkeer je?’wat bezielt je? Waar ben je mee bezig? Waar ben je in verstrikt geraakt?
Broeders en zusters,
God vroeg dat niet, omdat Hij wilde weten waar zij waren. God riep deze vraag met de bedoeling dat De mens en zijn vrouw zelf zouden ontdekken waar zij zich bevonden. Dat het tot hen door zou dringen, waar zij op dit moment waren en waar zij mee bezig waren. Het gaat hier dus niet over je locatie, maar over je levensoriëntatie.
Adam waar ben je? Het is een vraag die tot op vandaag klinkt. Het is een vraag aan de volwassen mens, naar zijn verantwoordelijkheid. Hij verlangt dat men op Hem vertrouwt en dat men in Hem gelooft in alles wat men ervaart in het leven.
Ik kan me voorstellen hoeveel vaders en of moeders afgelopen weekend wel deze vraag hebben gesteld aan hun kinderen.
Het ‘Waar ben je?’ van God getuigt van een intense betrokkenheid op het leven, van een honger naar verbinding met wat uit zijn eigen hand is voortgekomen, van een oprechte liefde. God doodde niet en God verzweeg niet maar God riep. Ja, Hij riep ter verantwoording. Zij moesten hun eigen situatie onder ogen zien. Maar God wilde ook dat zij Hem weer in de ogen zouden kijken, dat er contact zal zijn.
3.
En de roep van God krijgt antwoord. De mens benoemt drie redenen waarom hij zich verborg: Ik hoor U in de tuin, ben bang en ben naakt. Na de zondeval wordt de mens overvallen doorenorm schuldgevoel, schaamte en angst.
Deze dingen doen wat met ons, dat wij onszelf naakt voelen en dat voelt alles behalve comfortabel, want je bent extra kwetsbaar en niet aanvaard. De angst krijgt je in de greep: angst voor het oordeel en de afwijzing door je naaste en God. We mijden ogen die ons willen zien, ogen die ons zoeken. Elkaars ogen, Gods ogen.
Een psycholoog legt in een Trouw-artikel uit dat schaamte geen sterke drive is voor gedragsverandering. Schaamte zorgt ervoor dat je je terugtrekt, verstopt. Een sterkere drive voor verandering is geloof, hoop en verlangen.
De mens en zijn vrouw verloren hun kleren niet, maar ze verloren hun glorie, hun puurheid. Dat was hun echte kleding. Dat voelt klein en ze weten dat ze dat niet kunnen volhouden.
Daarna komt weer een vraag van God de HEER over naaktheid. Wie zegt dat tegen je dat je naakt bent?
Hier heeft God niet veroordeeld, alleen maar vragen gesteld, ook toen Hij de mens en zijn vrouw confronteerde. Een les in het pastoraat en in de omgang met elkaar als gemeente om elkaar niet te beoordelen maar vragen te stellen met de hoop dat die persoon zelf gaat ontdekken wat hij of zij gedaan heeft.
Broeders en zusters,
Ondanks het feit dat de daad van de mens en zijn vrouw consequenties had, laat God hier al gelijk vanuit Zijn liefde zien hoe teer, liefdevol en genadig Hij is.God de HEER maakte voor de mens en zijn vrouw kleren van dierenvellen en trok hun die aan (Gen.3:21). Wat betekent dit? God zelf maakte de kleren van dierenvellen en niet alleen maken maar trok hun dit ook aan. Hij wilt nog steeds zorgen voor de mens die aan Hem ongehoorzaam is geworden. Hij wil een relatie en Hij geeft genade.
Sindsdien wandelt God door de wereld steeds op zoek naar de mensen om een verbond mee te sluiten, Noach, Abraham, Mozes, David, enz. Tot God zelf afdaalt in Jezus en de mens opzoekt daar waar hij is. Door Jezus’ offer aan het kruis is de kloof tussen ons en God overbrugd. Jezus is de verbindingsweg. Door Jezus kunnen we weer dicht bij God komen en een intieme relatie met Hem hebben.
4.
Broeders en zusters,
Heb je het idee dat jij je nog wel eens verstopt voor God? Door verschillende redenen? Hoor Hem roepen: “Waar ben je?”
Jezus heeft niet alleen de schuld, schaamte en angst van je weg genomen en jou met Zichzelf bekleed. Jezus herstelt door zijn leven, sterven en opstanding de verbroken relaties, hij verbreekt de vloek in Genesis 3. Hij heeft er voor gezorgd dat het weer mogelijk is om in intimiteit met God te leven. Om weer vertrouwd met God te zijn, om net als de mens en zijn vrouw in de tuin met Hem te wandelen en van hart tot hart met Hem te praten. Hij wacht tot jij achter de bomen vandaan komt. Verstop je niet meer, maar kom in Zijn aanwezigheid, dat is Gods verlangen!
Broeders en zusters,
Laten we samen luisteren naar het lied Adam, Where Are You? Van Don Fransisco en in plaats van de naam Adam kunt u uw eigen naam uitspreken of in gedachten nemen.
https://www.youtube.com/watch?v=PZhLY8jN_Kk
Ik hoop dat dit lied u ook aangeraakt heeft. Wat mij opviel was een krachtig refrein van de zin ‘Adam, where are you’ en de laatste keer dat de zin klinkt, is de tekst aangepast in: ‘Adam, I Love You’ (Adam, ik hou van jou)!
In het ‘I Love You’ van God zit alles wat mij zo ontroert. Als kerk, gezin en persoon zijn wij mensen met onvolkomenheden. Laten we beseffen dat Gods onvoorwaardelijke liefde niet vervaagt, dat onze gebreken Hem zelfs uitnodigen nog dichter in onze belevingswereld te komen. De Almachtige God en Vader wil ons dicht bij zich, want Hij houdt van ons. Hij wil vriendschap, intieme verstrengeling en Hij wacht op uw en mijn antwoord op Zijn vraag, waar ben je? En God wacht wanneer wij tot Hem komen.
Amen.
Vragen ter verdieping:
- Laat de gedachten dat God naar jou op zoek is en naar intimiteit met jou verlangt eens tot je doordringen. Wat doet dit met je?
- Heb jij het idee dat jij je nog weleens naakt voelt, omdat jij je zelf veroordeelt en gevoelens van schuld, schaamte en angst je gedachten binnenkomen? Leg deze neer bij het kruis en bekleed je met Christus