Lucas 2:1-20

Broeders en zusters, jongeren, geliefde gemeente van Onze Heer Jezus Christus,

In deze Advents periode 2020 is mij opgevallen over deze drie woorden: ‘wees niet bang’ die we maar liefst vier keer tegen komen in het kerstevangelie.  Vier keer is het een engel die deze woorden tegen een mens (Zacharias, Maria en Jozef) of een groep mensen, de herders, zegt.

Wat bijzonder was dat hun eigen naam worden genoemd door de engel.

Wees niet bang, Zacharias, je gebed is verhoord (Luc.1:13);

Wees niet bang Maria, God heeft je Zijn gunst geschonken (Luc.1:30); Josef, zoon van David, wees niet bang, je vrouw Maria bij je te nemen want het kind dat ze draagt is verwekt door de Heilige Geest (Matt.1:20).

Wees niet bang, het lijkt haast wel de kern van het kerstverhaal.

Het is natuurlijk niet vreemd dat je als mens schrikt van de verschijning van een engel. Dat je niet weet wat er gebeurt en dus de natuurlijke neiging hebt om bang te zijn. Hoe bijzonder is het dat God dat van tevoren Zijn boodschappers heeft opgedragen om vooral met die woorden te beginnen: wees niet bang!. Wat betekenen deze drie woorden voor kerst 2020 waar de Pandemie Covid-19 de angst van de wereld en mensen aanjaagt? Wat wil God ons vertellen?

Broeders en zusters,

Er is nogal wat om bang voor te zijn, zowel in het grote wereldperspectief als in ons eigen persoonlijk leven. Angst voor terrorisme, voor geweld, voor gewelddadige demonstraties waarbij alles kapot geslagen wordt. Angst van de kinderen in oorlogsgebieden en kinderen in de vluchtelingen kamp in eiland Lesbos, Griekenland.  

De afbeelding hieronder is wanneer de kinderen in de rij staan voor vruchtensap in het opvang- en identificatiecentrum in Moria, Lesbos, Griekenland.

We kunnen bang zijn om zelf besmet te raken of anderen te besmetten met het virus,  bang om fouten te maken, bang voor de toekomst en voor alles wat er komen en verdwijnen gaat. We kunnen bang zijn dat wij financieen niet zullen redden als de lockdown nog langer duurt. We kunnen bang zijn voor vreemdelingen en voor mensen die te zeer in onze eigen intimiteit treden, we kunnen bang zijn voor onze eigen verlangens, gemoedsbewegingen en eenzaamheidsgevoelens. Zonder tegenwicht kan angst allerlei negatieve gevolgen hebben, zoals agressie, verkramping, eenzaamheid, fundamentalisme, of zelfs een overdreven hang naar respect. Hebt u ook wel eens angsten? Angst voor pijn, angst voor verlies? Angst om dood te gaan?

Broeders en zusters, jongeren, gemeente van Christus,

Er is echter een tegenverhaal van deze reeele angst. Dat is het verhaal van God die zegt: 'Wees niet bang." Het verhaal van Jezus, die het licht der wereld is. Hij kwam in de duisternis van de angst, en de duisternis heeft het niet in zijn macht gekregen. Jezus Christus, het Woord van God, spreekt tot ons: Er zij licht, licht in het duister van onze angsten.

In die bewuste nacht, zijn er herders in het veld. Ze zitten in het donker bij elkaar, omdat ze op hun schapen moeten passen. Het zijn herders: stoere kerels, geen bangeriken. Maar dan is het alsof de bliksem inslaat: een licht uit de hemel overvalt hen, er staat opeens een vreemdeling bij hen. Ze worden doodsbang. Maar dan klinkt een stem - midden in die angstige situatie, midden in hun schrik. Wees niet bang. De engel zegt: ‘Wees niet bang. Ik kom jullie goed nieuws brengen.’

Ja, je zult maar herder zijn en daar zitten in de nacht. Ze hadden wel degelijk reden om bang te zijn en angst is vaak heel reëel. En toch horen ze en worden ze stil: Wees niet bang, want ik kom jullie goed nieuws brengen! Vandaag is in de stad van David voor jullie een redder geboren. Hij is de Messias, de Heer.

Hij is geboren in een stal omdat er overal geen plek was voor Hem. U kunt zich dat voorstellen voor de Redder van de wereld? God koos en nog steeds kies een manier om dichterbij de mensen te zijn, om net als ons te zijn.

Broeders en zusters,

Te midden van hun angst toen op het veld, onze eigen angst nu is dit het tegenverhaal van kerst. Het verhaal van God die zegt: Wees niet bang. Ik deel jouw leven, ik laat je niet aan je lot over. Ik word gelijk aan jou, om je perspectief te geven, om je te laten leven uit liefde. Dát is het tegenverhaal van kerst. Angst verkrampt en verlamt, maar de boodschap van kerst geeft ruimte. Een Kind is ons geboren! Hij schenkt ons licht en vreugde!

Bij alle angsten, zet Christus je weer op je benen, zodat je verder kunt met een nieuw perspectief. Het Woord van God is vlees geworden. In Jezus is God zelf dichtbij gekomen. Dat geeft hoop. Met de Heer als reisgenoot, kan er eigenlijk niks mis gaan. Hij vervult je met zijn liefde en zijn vreugde. Daarom laten de herders hun schapen achter en ze gaan op zoek naar Jezus. Wanneer ze Jezus gevonden hebben, vergeten ze helemaal hoe bang ze waren.

En vol vreugde terug naar hun kudde: terwijl ze God loofden en prezen om alles wat ze gezien hadden.

Hij kent onze angsten, onze nachtmerries en Hij staat naast ons en moedigt ons aan: ‘Wees niet bang. Richt je niet op je angst, maar op Mij. Ik, Immanuel – God met ons – ben bij je. Ik ben erbij. Ik zal er zijn in je leven.

Broeders en zusters,

Ook in de kerk kan de angst een grote rol spelen, op allerlei terreinen maar de angst kan niet het laatste woord zijn maar de liefde. En ondanks het feit dat wij niet bij elkaar komen om regionale en landelijke kerst te vieren kunnen we door de Blijde Boodschap van Jezus Christus telkens opnieuw, in gebed, in erediensten en onze inzet voor elkaar, beleven dat God ons leven wil en ons aan elkaar geeft. De kerk, het volk van God dat onderweg is, moet ons steeds weer aanmoedigen om door de angst heen te gaan en te leven in het vertrouwen in Gods Geest. 

Laten wij ons dus niet leiden door angst voor wat eventueel gaat komen. We laten ons leiden door de liefde van Christus, liefde die alle angst verdrijft.

Misschien denkt u of denk je: mooi gezegd dat, ‘wees niet bang’, maar dat lukt me niet zomaar. Nee, dat is waar; dat lukt je alleen als je je blijft richten op de dingen van ‘boven’. Beth Moore in haar boek ‘Gods Woord Bidden’ zegt: Onze gedachten vullen met het Woord en het erkennen van de ‘goddelijkheid’ van God is een cruciaal onderdeel van het vernieuwen van ons denken. Dit brengt ons bij het geheim van het Kerstevangelie! Het kindje Jezus in de kribbe is Gód en daarom mag het luid en duidelijk klinken: ‘Wees niet bang!’ 

Misschien kennen jullie het liedje van Guus Meeuwis wel: ‘geef mij nu je angst, ik geef je er hoop voor terug, geef mij nu de nacht, ik geef je de morgen terug.’ Dat zingt Jezus voor jou: ‘geef Mij maar je angst.’

De angst mag er zijn. De angst voor wat gaat komen – die is er, die poets je niet weg. Die draag je met je mee en je mag het aan Het Kind van Bethlehem geven. Geef Jezus je angst. Dat is kerst. En je hoort deze woorden elke dag. Want de woorden ‘Wees niet bang’ komen in de Bijbel maar liefst 365 keer voor met verschillende varianten: vrees niet, wees niet angstig, laat uw hart niet verontrust worden, laat u niet ontmoedigen, wees niet ontsteld, houd moed en Ik, Here God zal je helpen.

Geliefde gemeente van Christus,

Dit laat ons zien dat God, ook in tijden van angst en grote zorgen, ook in deze coronatijd, ons zorgend nabij zal zijn als geen ander. Onze naam die in Zijn handpalm geschreven staat, zal nooit meer verdwijnen. Het blijft voorgoed bij God. En niemand valt of hij valt in zijn handen. Niemand leeft of hij leeft naar Hem toe.

Wij worden bedreigd en de coronacrisis houdt ons nu dag en nacht boven het hoofd. Hoe ziet de toekomst eruit? Hoe wordt het, kerk zijn in tijden van corona? Werkt het vaccin wel? Is de anderhalve meter samenleving een nieuwe manier van omgaan met elkaar? In deze  roerige tijden hebben we veel vragen, ook in onze eigen angst. Maar Jezus zegt: ook al voel je je bedreigd door de corona, de onbekende toekomst, de zorgen en problemen in je leven, weest niet bang, want Ik ben met je. Dat is kerst. Ik wens u allen, in de kerk en thuis, Gezegende Kerst 2020 en voorspoedig nieuwjaar 2021. De Heer Yesus zegen ons allen.

Amen.