Prediker 3:1-15

Geliefde gemeente van onze Heer Jezus Christus,
Door de zegen en de hulp van de Heer zijn wij aangekomen bij de laatste dag van 2022 en nog een paar uur te gaan treden wij het nieuwjaar 2023 binnen. Hebt u alles gekregen wat uw hart verlangt? Zijn al uw verwachtingen gerealiseerd? Op deze avond wil ik u, jou vanavond uitnodigen om terug te gaan naar uw hart en uw gedachten en twee woorden te kiezen om wat er in uw leven dit jaar is gebeurd te beschrijven. ‘Dit jaar is het jaar..…….’. Ons thema gaat over de tijd van de Heer en we geven u dus de tijd om er over na te denken. Let op broeders en zusters, denk slechts aan twee woorden.

Dit jaar is het jaar…..’Wie wil er op reageren?’………………

Prediker 3 spreekt over tijd. De vraag is, wat is tijd? Tijd is een wonderlijk iets, waar wij mensen maar moeilijk grip op krijgen. De Bijbel spreekt over tijd met twee Griekse woorden: chronos en kairos. Het eerste woord, Chronos is wat we meten met een chronometer, een klok. Een dag bevat 24 uur, een uur telt 60 minuten en iedere minuut duurt precies zestig seconden. Er zit dus iets objectiefs, iets meetbaars aan tijd. Chronos is de tijd op ons horloge en in onze agenda.

Het tweede woord in het Grieks voor tijd is kairos. Kairos gaat niet over de hoeveelheid tijd maar over de kwaliteit ervan. Het is de gunstige of de goede gelegenheid. Kairos is de geschikte tijd, het juiste moment. De tijd met een bestemming, een bedoeling die vaak wijst naar Gods plan. Het moment dat er iets wezenlijks, iets kostbaars gebeurt. Het is de tijd die ons door God wordt geschonken in blijdschap en verdriet.

Prediker begon rond 180 voor Christus de geheimen van het mysterie van de tijd te achterhalen. Hij ziet dat de mens het geheim van het leven niet kan doorzien en hij zegt: ‘Voor alles wat er gebeurt is er een uur, een tijd voor alles onder de hemel.” Het uur en de tijd die hier is tussen geboren worden en sterven wordt gevolgd door een paar tegengestelde gebeurtenissen, positief en negatief.

Bij elk paar is er een activiteit, die ene vinden wij leuk en we vermijden de andere, maar beide komen in ons leven voor of we het nu leuk vinden of niet. Dit betekent dat de maatstaven die we aan de tijd opleggen, dat er alleen maar goede tijden voor ons mogen zijn, moeten we loslaten. Zoals Job aan zijn vrouw heeft gezegd, al het goede aanvaarden we van God, zouden we dan het kwade niet aanvaarden? Dit zijn de wijze woorden van iemand die dichtbij en afhankelijk van God leeft.

Meestal vinden we het geweldig als een baby wordt geboren maar wanneer op het sterven aankomt wennen we er nooit aan. We kunnen niet alleen niet kiezen wat we willen, we kunnen ook niet bepalen wanneer die dingen gebeuren. Dit betekent broeders en zusters dat wij niet alles in ons leven onder controle kunnen houden en het kan een probleem zijn omdat de waarheid van Gods woord tegenovergesteld is met onze eigen verwachtingen.

Onze eigen verwachtingen zijn genieten van het goede leven, feesten, hard werken en wanneer we toch minder goede dingen meemaken dan willen we het graag zelf bepalen zoals we het hebben willen waardoor het effect minder erg is voor ons.

Ik las ergens dat het gevoel om alles onder controle houden zoals je zelf wilt een illusie is. Achter de illusie is bijna 100 procent dat je helemaal op jezelf vertrouwd, moeilijk om dingen van zich af te zetten of los te laten of te delegeren aan anderen. Bent u, ben jij zo iemand? Nee…Kent u zo iemand? Ja….

Je merkt dat het wanneer je je dit niet kan realiseren je gefrustreerd en vermoeid raakt. Je kan ook hard zijn ten opzichte van anderen als ze niet doen wat je wilt en misschien ben je daardoor ook boos of raak je verbitterd. Ik vraag me af wat er achter zit? Is het omdat je al van kleins af aan gewend bent om te doen? Is het de angst om controle te verliezen? Is er weinig zelfvertrouwen? Of denk je als ik het niet onder controle heb dan zal ons leven een willekeurig, chaotisch en zinloos leven zijn. Maar klopt het wel zo broeders en zusters?

We lezen in vers 11: “God heeft alles een goede plaats in de tijd gegeven.” Ik wil iets zeggen over dit vers. We denken vaak en ik dacht vaak dat alle narigheid die we hebben ervaren in ons leven later pas op Gods tijd een goede, mooie tijd zal zijn en het zal veranderen in blijdschap of in succes. Maar zo staat het er niet. Er staat, God heeft alles, wat het ook is, mooie en minder mooie gebeurtenissen een goede plaats, de juiste tijd in de tijd gegeven. Dus alle positieve en negatieve dingen in ons leven zijn niet willekeurig maar gebeuren op Gods tijd. Als we in staat zijn om het te aanvaarden dan leidt dit niet alleen tot berusting, maar tot innerlijke gelatenheid en bestaansvreugde. Neem elk moment/gelegenheid zoals het is, dan houd je je daaraan niet vast.

Stel dat je een tijd van lachen beleefd, dan probeer je niet je daaraan vast te klampen. Je kunt genieten van het lachen en tegelijkertijd weten dat weer een tijd van huilen zal komen. Ook die mag er zijn, want dan troost je de hoop dat deze tijd van huilen niet eeuwig zal duren, maar weer afgelost wordt door tijden van vreugde. Beide polen horen bij het leven: liefde en haat, lachen en huilen, droefheid en vreugde. Alleen als je beide accepteert, ervaar je vrede.

Op een of andere manier vinden wij dat soms heel lastig, als wij ons verdrietig voelen, dan willen wij daar zo snel mogelijk van af zijn. Natuurlijk is dat ook wel te begrijpen, maar zo werkt het helaas niet. Als je van iemand afscheid moet nemen die je heel dierbaar is, dan kost dat tijd. Dan kan je dat niet versnellen of wegstoppen, dan moet je door je tranen heen, door de pijn heen. Daar is de Heer aanwezig om je te troosten. En hoe minder tijd je ervoor neemt, hoe langer het zal duren.

Ook het moment dat je heel erg boos bent. Ook dan moet je niet je emoties verstoppen en je gevoelens inslikken, maar het serieus nemen. Die tijden mogen er zijn, omdat zij er zijn. Zo is het leven. Je hoeft niet altijd vrolijk en optimistisch te zijn, of heel volwassen beheerst en kalm, of stoer en zelfverzekerd. Hier in de kerk, voor Gods aangezicht, mogen wij onze maskers afdoen en leven wij het leven met alle ups en downs, soms zo gelukkig en soms zo zwaar. In iedere tijd heeft God iets moois in de tijd gegeven, ook die van het huilen en treuren. Als je je daaraan toevertrouwt, raak je aan de eeuw (oude vertaling NBG51), het inzicht (NBV21) en uiteindelijk aan God zelf.

Te midden van de golven van emoties, Prediker gelooft dat niet wij maar God de controle heeft over de wereld en ons eigen leven. We begrijpen niet waarom dit en dat is gebeurd, maar één ding is zeker zodat we naar God kunnen terugkeren. Zodat wij mens zijn en mens worden en God God is.

We mogen erop vertrouwen dat alles wat wij ervaren, goed of minder goed, alles goed is op zijn plaats. Dit is echter geen theoretisch inzicht, maar een diepe ervaring, een overgave aan Gods onbegrijpelijkheid. Als je ja zegt tegen het moment en helemaal opgaat in wat je aan het doen bent, valt alle druk van je af die je jezelf hebt opgelegd. Dan bespeur je vrijheid, vrede en geluk waardoor je het leven met elkaar kan genieten als gave van God.

Het jaar 2022 gaat bijna voorbij, kijk naar achter, wat voor jaar hebt u, heb jij ervaren? Er zijn jongeren die trouwden te midden van het verdriet en gemist, er is rouw, zieken, er zijn gebeden die niet zijn verhoord, er zijn hoop die nog niet uitgekomen, er zijn veel vragen die nog niet worden beantwoord. Vanavond leren we dat de tijd van de Heer, goed en minder goed, de beste tijd is. We leren ons over te geven aan God die deze wereld en ons leven in handen heeft. Hij overstijgt de tijd. We kunnen alles wat er is gebeurd in dit jaar loslaten in de naam Jezus Christus onze Heer, die we Vader mogen noemen, Die altijd Aanwezig is en zal zijn om voor ons te zorgen.

Hoe ook de weg voor ons loopt in 2023, geloof en vertrouw dat God altijd met ons is. Laten wij onszelf, ons gezin, onze kerk en gemeente geven aan God in Zijn Zoon Jezus Christus, onze Verlosser en Zaligmaker en ons onderwerpen aan Zijn wil om de tijd te aanvaarden, wat het ook is in het nieuwe jaar. God zegene ons allen.
Amen.